زانوها جزء مفاصلی هستند که فعالیت زیادی داشته و بیشترین وزن بدن را تحمل می‌نمایند. اگر نتوانید پاهای خود را خم و یا صاف کنید، وضعیتی بسیار نگران کننده ایجاد می‌شود. این وضعیت با نام قفل شدن زانو شناخته می‌شود.
در این مقاله به طور کامل در مورد این موضوع صحبت خواهیم کرد، پس در ادامه مقاله همراه ما باشید.
علت قفل شدن زانو
دو نوع قفل شدن زانو وجود دارد:
قفل شدن واقعی زانو
مفصل زانو به گونه‌ای طراحی شده است که حرکت به سمت بالا، پایین و چرخش را بتواند اجرا نماید. زمانی که چیزی در مفصل زانو مانع از هرگونه حرکت آن شود. و بیمار نتواند به هیچ وجه زانوی خود را حرکت دهد قفل شدن واقعی ایجاد می‌شود. در این موقعیت بیمار نمی‌تواند زانوی خود را حرکت دهد و گاهی اوقات با درد بسیاری همراه است.
قفل شدن واقعی زانو می‌تواند بنا به دلایل زیر ایجاد شود:
پارگی منیسک
منیسک غضروفی به شکل C در زانو است. پارگی منیسک یکی از شایعترین علت انواع آسیب‌های زانو از جمله قفل شدن زانو است. پارگی منیسک زمانی رخ می دهد که زانوی خود را به شدت بچرخانید به خصوص زمانی که تمام وزن شما روی زانو قرار گرفته است. پارگی منیسک مانع از حرکت سالم زانو شده و باعث قفل شدن زانو می‌شود.
علائم پارگی منیسک عبارتند از:
✅ تورم
✅ سفت شدن
✅ درد زانو به خصوص هنگام چرخاندن زانو
✅ عدم توانایی برای صاف کردن کامل زانو
شکنندگی و یا شکستگی استخوان زانو
شکنندگی و شکستگی استخوان زانو بنا به دلایل زیر می‌تواند ایجاد شود:
✅ سقوط از ارتفاع
✅ بیماری مفصلی دژنراتیو
✅ پارگی غضروف
✅ باقی ماندن یک جسم خارجی از جراحی‌های قبلی
✅ کاهش خون رسانی به زانو
قفل شدن کاذب زانو
فردی که دچار قفل شدن کاذب زانو است به دلیل درد زیاد نمی‌تواند زانوی خود را حرکت دهد اما در واقع هیچ مانع واقعی وجود ندارد که مانع از حرکت دادن پاها شود.
علت قفل شدن کاذب زانو عبارت است از:
اسپاسم عضلانی
اسپاسم عضلانی در زانو و یا نزدیک زانو که با ناتوانی در حرکت دادن زانو همراه است شایعترین دلیل قفل شدگی کاذب زانو است.
آسیب دیدگی زانو
آسیب دیدگی زانو می‌تواند به دلایلی از قبیل دررفتگی، بورسیت، تاندونیت، پارگی تاندون اتفاق بیافتد.
التهاب و تورم زانو
علت اصلی تورم و التهاب زانو، ضربه به زانو و یا بیماری‌های دژنراتیو است که هر کدام می‌توانند علائم متفاوتی را در کنار قفل شدگی زانو ایجاد نمایند.
سندرم پلیکا
این سندرم باعث تحریک چین زانو در بافت مفصل زانو می‌شود. سایر علائم به جز قفل شدن زانو عبارتند از:
- شدت درد در هنگام بالا رفتن از پله و یا خم کردن زانو بدتر می‌شود.
- تورم
- احساس قفل شدن زانو به خصوص هنگام بلند شدن و نشستن
- مشکل برای نشستن به مدت طولانی
- صدای ترک و یا کلیک در هنگام خم کردن زانو
- عدم تعادل در هنگام حرکت روی پله و یا زمین های شیب دار
اختلال حرکت در کشکک
وضعیتی است که باعث می‌شود کاسه‌ی زانو نتواند به درستی حرکت نماید. علائم آن عبارتند از:
- احساس درد در جلوی زانو به خصوص هنگام بالا رفتن، پایین آمدن و دویدن
- احساس درد بعد از نشستن به مدت طولانی
- عدم تعادل زانو
- قفل شدن زانو
بیشتر بدانید: روش های درمان آرتروز زانو چیست؟
درمان قفل شدن زانو
درمان قفل شدگی زانو با توجه به علت آن و شدت علائمی که ایجاد می‌نماید انتخاب می‌شود که در ادامه به برخی از آنها اشاره می‌نمائیم:
پارگی منیسک زانو
همان طور که پیشتر اشاره کردیم پارگی منیسک زانو شایعترین دلیل قفل شدگی زانو است. جهت درمان پارگی منیسک زانو درمان‌های زیر توصیه می‌شود:
- استراحت
- مصرف داروهای ضدالتهابی
- فیزیوتراپی جهت تقویت عضلات اطراف زانو
- ترمیم منیسک با روش جراحی برای کودکان و افراد جوان معمولاُ با نتایج مثبتی همراه است اما در افراد مسن و یا در مواردی که پارگی منیسک شدید باشد ممکن است ترمیم امکان پذیر نباشد. در این موارد جراح با کوتاه کردن منیسک از گیر کردن آن در زانو که می‌تواند باعث قفل شدن زانو شود پیشگیری می‌نماید.
شکستگی استخوان زانو
روش درمان مناسب در این موارد جراحی است. در صورتی که آسیب‌های دیگری به زانو وارد شده باشد نیاز به جراحی‌های اضافه است. پس از جراحی باید تا مدتی استراحت نمائید تا بافت‌های زانو بهبود بیابند.
قفل شدن کاذب زانو
مواردی که منجر به قفل شدن کاذب زانو می‌شوند در اغلب موارد با درمان‌های فیزیوتراپی بهبود می‌یابند. سایر درمان‌ها عبارتند از:
- استراحت
- کمپرس یخ
- مصرف داروهای ضدالتهابی
به طور کلی پزشک متخصص با بررسی وضعیت شما، بهترین درمان را برای شما تجویز خواهد نمود.
روند بهبود قفل شدگی زانو
همان طور که در این مقاله اشاره شداین عارضه دلایل مختلفی دارد. در برخی موارد با درمان‌های ساده مانند استراحت، فیزیوتراپی، کمپرس یخ و غیره می‌توان در مدت کوتاهی این مشکل را برطرف نمود و در برخی موارد نیاز به جراحی و دوره‌های طولانی استراحت است.
جهت پیشگیری از این عارضه باید قدرت عضلانی خود در زانو و عضلات ساق پا را بهبود ببخشید تا از هرگونه آسیب و یا شرایطی که می‌تواند باعث قفل شدن زانو شود پیشگیری نمائید.
در نهایت…
علت بروز این عارضه مربوط به سیستم عصبی و عضلانی است و ممکن است به دلیل عوامل مختلفی از جمله آسیب عصبی، التهابات، آسیب درون مفصلی یا عوامل دیگری رخ دهد. در صورتی که با قفل شدن زانو مواجه هستید، مشاوره با پزشکی باتجربه حائز اهمیت است تا علت اصلی و درمان مناسب تعیین شود.
درمان این عارضه بستگی به علت آن دارد. در صورتی که علت آسیب عصبی باشد، درمان ممکن است شامل فیزیوتراپی، داروها برای کنترل التهاب و درد، و در برخی موارد جراحی باشد.