بلاک عصبی و اثرات آن

بلوک عصبی یک روش پزشکی برای کاهش یا متوقف کردن سیگنال‌های عصبی از یک عصب یا گروهی از اعصاب است. این روش برای مدیریت درد‌های مزمن یا حاد، تشخیص منبع درد یا آماده‌سازی بیمار برای جراحی استفاده می‌شود. بلوک عصبی می‌تواند به‌صورت تزریق مواد بی‌حس‌کننده، داروهای ضدالتهاب یا استفاده از تکنیک‌های الکتریکی انجام شود. این روش بهبود کیفیت زندگی بیمار را با کاهش درد و به حداقل رساندن نیاز به داروهای مسکن تسهیل می‌کند.

متخصصین این حوزه درمانی با کمک این تکنیک توقفی در مسیر پیام رسان های جریان حرکت عصبی ایجاد کرده و بدین ترتیب دردهای موجود در بدن کاهش و به مرور رفع می شود. همچنین یکی از انواع روش های نوین کنترل درد است که امروزه از آن به وفور استفاده می شود. در ادامه نیز قصد داریم در مورد کاربرد و اثرات آن اطلاعاتی موثر در اختیارتان قرار دهیم.

بلوک عصبی چیست؟

بلوک عصبی یک تزریق برای درمان درد است. پزشکان از روش بلوک های عصبی برای درمان درد کمر و گردن و انواع مختلف درد حاد و مزمن استفاده می کنند. نتایج بلوک عصبی از فردی به فرد دیگر متفاوت بوده و تسکین درد می تواند چندین روز یا چند ماه طول بکشد. این اغلب برای کمک به افراد برای شروع یک درمان فیزیکی یا توان بخشی برای تسکین پایدارتر کافی است. گاهی اوقات، برای حفظ نتایج و تکمیل برنامه درمانی خود ، افراد باید این روش را تکرار کنند یا یک سری تزریق انجام دهند.

بلوک عصبی تنها روش درمان درد است. تمام گزینه های کنترل درد خود را با پزشک در میان بگذارید تا بفهمید کدام گزینه مناسب شماست.

انواع بلوک های عصبی

این روش دارای دو نوع اصلی شامل نخاعی و غیر نخاعی است. بلوک های عصبی غیر نخاعی بیشتر به بلوک های عصبی محیطی و بلوک های عصبی سمپاتیک تقسیم می شوند.

در ادامه بیشتر در مورد بلاک عصبی نخاعی و غیرنخاعی صحبت خواهیم کرد.

بلوک عصب نخاعی

یکی از روش های درمانی که به منظور کاهش درد و همینطور بهبود عملکرد عصبی در ناحیه نخاع استفاده می شود، بلوک عصبی نخاعی است.

پزشکان از این بلوک های عصبی برای بیهوشی منطقه ای و بیماری های ستون فقرات که باعث علائم دردناک می شوند استفاده می کنند.

در این روش، به منظور برطرف کردن دردهای ناحیه ستون فقرات و نخاع داروی موضعی خاصی به نخاع تزریق شده و این داروها با تحریک نخاع و مهار گیرنده‌های درد نوروپاتیک، به کاهش درد کمک خواهد کرد.

اپیدورال

بلوک های اپیدورال نوعی بیهوشی منطقه ای برای جلوگیری از درد در قفسه سینه، شکم و پاها است. پزشکان از بلوک های اپیدورال برای جراحی ها و روش های مختلف استفاده می کنند.

تزریق اپیدورال شامل تزریق دارو در اطراف یک عصب خاص در ستون فقرات شما است. آن ها دردی را که از اعصاب نخاعی شروع می شود و دست ها یا پاها را تحت تأثیر قرار می دهد،کاهش خواهند داد. به این حالت عصب گزیده گرفته نیز گفته می شود.

تزریق مفصل وجه

تزریق مفصل وجه شامل تزریق دارو به یک مفصل وجهی خاص در ستون فقرات شما است. مفصل وجهی یا مفصل، مفصلی است که در پشت ستون فقرات شما قرار دارد و در آن دو مهره به هم می رسند. آن ها معمولاً آرتروز ستون فقرات را درمان می کنند.

تزریقات مفصل ساکروایلیاک

تزریقات مفصل ساکروایلیاک شامل تزریق دارو به مفاصل بین استخوان های لگن است. آن ها می توانند درد کمر، باسن و پا را درمان کنند.

بیشتر بخوانید: درمان میگرن ، با جدیدترین راهکارها و با درصد موفقیت بسیار بالا در ایران

بلوک های عصبی غیر نخاعی

بلاک عصبی غیرنخاعی یک نوع از روش های درمان است که برای کاهش درد و التهاب در مناطق مختلف بدن استفاده می‌شود. در این روش، داروی موضعی به عصب‌های محیطی بدن تزریق می‌شود تا درد و التهاب را کاهش داده و همچنین عملکرد عصبی را بهبود می بخشد.

بلوک های شبکه بازویی

بلوک های شبکه بازویی شامل تزریق دارو در ناحیه بین گردن و زیر بغل شما است. آن ها می توانند درد شانه، بازو و دست را درمان کنند.

بلوک های عصبی پس سری

بلوک های عصبی پس سری، شامل تزریق دارو به پشت سر یا قاعده جمجمه است. آن ها می توانند درد ناشی از سردردهای مزمن و پوست سر و گردن را درمان کنند.

بلوک های سمپاتیک کمر

شامل تزریق دارو در کمر در نزدیکی زنجیره اعصاب است. معمولاً درد پا را از طریق سندرم درد منطقه ای درمان می کنند.

بلوک های ستاره ای

شامل تزریق دارو در اطراف اعصاب گردن است. این تزریق می توانند نوعی درد منطقه ای را درمان کنند و به افزایش جریان خون در اندام های آسیب دیده کمک کنند.

چرا بلوک عصبی انجام می شود؟

پزشک شما ممکن است انسداد عصبی را برای دو منظور توصیه کند:

تشخیص منبع درد

پزشک شما داروی بیهوشی را در اطراف یک عصب خاص یا مفصل نخاع تزریق می کند. اگر درد شما را تسکین بدهد، آن عصب یا مفصل منبع درد شما است. اگر درد شما را تسکین ندهد، پزشک شما به دنبال منبع دیگری برای درد است.

برای درمان درد پزشک می تواند داروی بی حس کننده یا ضد التهابی با اثر طولانی مدت برای تسکین درد و کاهش تورم تزریق کند.

پزشک شما ممکن است انسداد عصبی را برای شرایط زیر توصیه کند:

✅ درد حاد، از جمله آسیب هایی که بر اعصاب تأثیر می گذارد.

✅ درد مزمن، از جمله آرتروز، فشرده سازی عصب و شکستگی ستون فقرات و مشکلات دیسک (درمان دیسک کمر روش های متفاوتی دارد که در مقاله مربوطه به طور کامل تشریح شده است.)

✅ سندرم های درد، از جمله درد اندام فانتوم و سندرم درد منطقه ای پیچیده

✅ درد ناشی از اسپاسم رگ های خونی، از جمله بیماری رینود

چه کسی بلوک عصبی را انجام می دهد؟

متخصصان زیر معمولاً بلوک های عصبی را انجام می دهند:

👈🏻 متخصصان مغز و اعصاب و جراحان مغز و اعصاب در زمینه مشکلات مغز و سیستم عصبی تخصص دارند.

👈🏻 جراحان ارتوپدی که در درمان مشکلات استخوان ها و مفاصل تخصص دارند.

👈🏻 فوق تخصصین حاضر در کلینیک درد در تشخیص و درمان درد و اختلالات دردناک تخصص دارند.

👈🏻 پزشکان طب فیزیکی و توانبخشی در زمینه های عضلانی، استخوانی و سیستم عصبی متخصص هستند که توانایی جسمی و روانی را تحت تأثیر قرار می دهند.

سایر متخصصانی که بلوک های عصبی را انجام می دهند:

👈🏻 متخصصان بیهوشی در پیشگیری و تسکین درد تخصص دارند.

👈🏻 متخصصان رادیولوژی در زمینه تصویربرداری و روش های هدایت تصویر تخصص دارند.

چگونه می توانم برای بلوک عصبی خود آماده شوم؟

اقداماتی که قبل از انسداد عصبی انجام می دهید می تواند راحتی و نتیجه و هم چنین ایمنی روش را بهبود بخشد. با اقدامات زیر می توانید برای انجام این روش آماده شوید:

✅ پاسخ دادن به تمام سوالات مربوط به سابقه پزشکی، آلرژی ها و داروها که این شامل نسخه ها، داروهای بدون نسخه، درمان های گیاهی و ویتامین ها نیز می شود. بهتر است همیشه لیستی از شرایط پزشکی، داروها و آلرژی های خود را به همراه داشته باشید.

✅ مصرف یا قطع داروها دقیقاً طبق دستورالعمل پزشک که این ممکن است شامل عدم مصرف آسپیرین، ایبوپروفن (Advil ، Motrin) و داروهای رقیق کننده خون باشد.

سوالاتی که می توانید از پزشک خود بپرسید!

کنار آمدن با درد و آماده شدن برای ایجاد انسداد عصبی می تواند استرس زا باشد. برای کمک به تسکین استرس، لیستی از سوالات را که باید در هنگام مراجعه به مطب و قرارهای ملاقات با پزشک خود بپرسید، تهیه کنید. هم چنین بهتر است لیستی از سوالات را به قرارهای خود بیاورید.

سوالات می تواند شامل موارد زیر باشد:

‼️ چرا به بلوک عصبی نیاز دارم؟ آیا گزینه های دیگری برای درمان وضعیت من وجود دارد؟

‼️ هر چند وقت یکبار با عارضه این روش مواجه می شوید؟

‼️ چه مدت طول می کشد؟ چه موقع می توانم به خانه بروم؟

‼️ چه محدودیت هایی بعد از عمل خواهم داشت؟ چه زمانی می توانم به کار و فعالیت های دیگر برگردم؟

‼️ چه نوع کمکی در خانه نیاز دارم؟

‼️ چه داروهایی باید مصرف کنم؟

بلوک عصبی چگونه انجام می شود؟

این روش به صورت سرپایی انجام می شود. و شامل مراحل زیر است:

در ابتدا پزشک متخصص ناحیه ای که قرار است بلاک عصبی انجام شود را با استفاده از مواد ضدعفونی کننده استریل خواهد کرد.

سپس باید با استفاده از روش‌های تصویربرداری مانند رادیوگرافی، سونوگرافی و… پزشک محل تزریق دارو را مشخص کرده و این ناحیه به طور معمول در نزدیکی عصب یا منطقه دردناک قرار دارد، سپس ناحیه مشخص شده تحت بی حسی موضعی قرار خواهد گرفت.

بعد از مشخص شدن ناحیه تزریق پزشک سوزن را به طور دقیق در محل مشخص شده قرار داده و داروی موضعی را به عصب یا منطقه مورد نظر تزریق خواهد کرد. امکان دارد تزریق دارو تکرار شده و به طور کامل در ناحیه تزریق شود، ممکن است با استفاده از سوزن تکرار شود تا دارو به طور کامل توزیع شود.

در نهایت بعد از تزریق کامل دارو به ناحیه موردنظر پزشک متخصص نتیجه درمان را بررسی خواهد کرد که آیا بلاک عصبی مؤثر بوده است یا خیر. اگر درمان موثر بود، ممکن است نیاز به تکرار بلاک عصبی در آینده باشد.

در صورت نیاز می توانید این روش را سالی سه بار تکرار کنید.

آیا بلوک عصبی دردناک است؟

انجام این روش برای هر فرد تجربه‌ای متفاوت به همراه دارد، اما به طور کلی می توان گفت که بلاک عصبی به طور معمول درد زیادی به همراه نداشته و قبل از انجام بلاک عصبی، پزشک معمولاً محل تزریق را بی حس کرده و سپس، تزریق دارو به طور کنترل شده و آهسته انجام خواهد شد.

ولی امکان دارد در هنگام تزریق مقداری احساس درد یا فشار کرده یا احساس سوزش خفیفی داشته باشید که با نفس های عمیق می توانید به کاهش درد و آرامش خود کمک کنید. در صورتی که درد و ناراحتی شما از بین نرفت باید این مسئله را با پزشک خود در میان بگذارید.

بلاک عصب با لیزر به چه صورت است؟

بلوک عصبی با لیزر یک روش پیشرفته و کم‌تهاجمی برای کاهش یا متوقف کردن درد است که از انرژی لیزر برای تخریب کنترل‌شده اعصاب یا بافت‌های اطراف آن استفاده می‌کند. این روش معمولاً برای درمان دردهای مزمن، مانند دردهای ناشی از بیماری‌های دیسک کمر، سیاتیک، یا نوروپاتی‌های محیطی، به کار می‌رود.

خطرات و عوارض احتمالی بلوک عصبی چیست؟

به طور معمول عوارضی بعد از انسداد عصب رخ نخواهد داد، اما در هر روش پزشکی امکان بروز عوارضی وجود خواهد داشت، خطرات و عوارض احتمالی بلوک عصبی عبارتند از:

• واکنش آلرژیک به دارو
• خونریزی
• عفونت
• ضعف عضلانی
• آسیب عصبی
• بی حسی، که معمولاً موقتی است.
• درد ستون فقرات

هزینه بلوک عصبی چقدر است؟

هزینه این روش به عوامل مختلفی بستگی دارد و در هر فردی با توجه به شرایط بدنی و نوع تزریق متفاوت خواهد بود بنابراین باید برای اطلاع از هزینه ها به پزشک متخصص مراجعه کرده تا بعد از معاینه هزینه دقیق به شما اعلام شود.

عواملی که بر روی هزینه بلوک عصبی تاثیرگذارند عبارتند از:

• موقعیت جغرافیایی
• نوع مشکل
• بیمارستان یا کلینیک
• بیمه درمانی
• تجربه و مهارت پزشک متخصص

سوالات متداول

در نهایت…

بلوک عصبی یک روش درمانی است که با تزریق دارو به عصب‌ها یا مناطق مشخصی از بدن، درد را کاهش داده و عملکرد عصبی را نیز بهبود می‌بخشد. این روش معمولاً با درد کمی همراه بوده و می‌تواند در درمان دردهای مزمن و التهابی نیز مؤثر باشد. تنها باید به این نکته توجه داشته باشید که بعد از انجام این روش داروهای تجویز شده را طبق دستور پزشک مصرف کرده و همچنین در صورت بروز حساسیت پزشک خود را مطلع کنید.

همچنین حتما در صورت احتمال بارداری و بروز علائم غیرطبیعی مانند خونریزی، تب یا افزایش درد پزشک خود را در جریان قرار دهید.