درمان قطعی آرتروز زانو

درمان آرتروز زانو در کلینیک درد با روش‌های متنوعی از جمله دارودرمانی، فیزیوتراپی، تزریق داخل مفصل از قبیلPRP، اوزون‌تراپی، هیالورونیک اسید، لیزردرمانی و رادیوفرکوئنسی انجام می‌شود. انتخاب روش مناسب به شدت بیماری و شرایط بیمار بستگی دارد. اما کدام روش مؤثرتر است؟ آیا می‌توان از جراحی پیشگیری کرد؟ درمان‌های جدید چقدر در کاهش درد و بهبود عملکرد زانو موفق هستند؟

آرتروز زانو چیست؟

با توجه به آناتومی زانو که از 4 عنصر اصلی تشکیل شده است و شامل استخوان، غضروف، رباط و تاندون می‌شود می‌توان گفت یکی از شایع ترین اختلالاتی که برای این عضو موثر در بدن اتفاق می افتد، آرتروز است که اغلب در افراد بالای 50 سال سن بروز می کند اما با این حال در برخی از افراد جوان نیز مشاهده شده است.

در آرتروز زانو غضروف های مفصل زانو به تدریج از بین می‌روند و با از دست دادن این غضروف‌ها، مفصل زانو به مرور فرسوده و خشن می‌شود و در نهایت فضای محافظتی بین استخوان‌ها به شدت کاهش می‌یابد و همین امر منجر به اصطکاک استخوان بر روی استخوان می شود. همین امر هم موجب ایجاد درد شدید در افراد می شود.

بهتر است بدانید آرتروز زانو به آرامی نمایان می شود و با گذشت زمان تشدید می شود.

علائم آرتروز زانو کدام اند؟

مفصل زانو در اثر ابتلا به آرتروز، احساس ناخوشایند و دردناکی را همراه با التهابی در پی دارد. با این وجود می‌توان بسیاری از این علائم را کنترل کرد البته آسیب به مفاصل قابل برگشت نیست و با انواع روش‌های درمانی میسر می‌شود.

با وجود این عارضه این مفصل منقبض و متورم می‌شود و در نتیجه با خم و راست شدن زانو مشکلات زیادی ایجاد خواهد شد.

سایر نشانه های بروز این عارضه عبارت اند از:

• احساس شدید درد در مفاصل
• تورم ناحیه مفاصل زانو
• احساس داغی شدید در مفاصل
• سر و صدا در هنگام حرکت زانو
• دشواری در انجام فعالیت های روزمره

*تمامی علائم مذکور با ادامه دادن فعالیت های جسمانی شدت می‌یابد.*

علل بروز آرتروز زانو

آرتروز هنگامی اتفاق می افتد، غضروف‌های انتهای استخوان مفاصل به تدریج اصطکاک پیدا کرده و باعث فرسایش این ناحیه از بدن می شود. آرتروز را بیماری “سایش مفاصل” نیز می نامند. چرا که باعث ایجاد تغییراتی در استخوان و غضروف مفاصل زانو می شود و هم چنین موجب التهاب پوشش مفصلی نیز می‌گردد.

چه عواملی خطر ابتلا به آرتروز را افزایش می‌دهد؟

شرایطی که می‌توانند عارضه آرتروز زانو را شدت دهند شامل موارد زیر می‌شود:

⚠️ افزایش سن

⚠️ اضافه وزن بیش از حد مجاز

⚠️ آسیب‌های مفصلی

⚠️ آسیب‌های ورزشی

⚠️ نقائص مادرزادی که با تغییر شکل استخوان‌ها همراه است.

⚠️ بیماری‌های زمینه‌ای هم چون سطح بالایی از قند خون

⚠️ افرادی که مشاغل پر خطر و سنگینی داشته باشند.

⚠️ آن دسته از کسانی که از انواع عفونت‌های مفصلی رنج می‌برند.

⚠️ سیگار کشیدن های مداوم

⚠️ نوع جنسیت که با توجه به پژوهش های که انجام شده است این نوع بیماری بنا به دلایل منحصر به فرد فیزیولوژی آن ها در زنان بیشتر از مردان دیده شده است.

⚠️ عوامل ژنتیکی و وراثتی هم یکی از عوامل پر رنگ در بروز هر گونه بیماری است، بدین ترتیب افراد با سابقه ابتلا خانوادگی خود به این عارضه ممکن است مبتلا می‌شوند.

آیا زنان بیشتر از مردان به آرتروز زانو مبتلا می‌شوند؟

چه کسانی بیشتر آرتروز می گیرند؟ یکی از موارد مهم در ابتلا به آرتروز زانو موارد زمینه ای و غیر قابل پیشگیری است. مثلا اینکه خانم ها در معرض خطر بیشتر برای ابتلا به آرتروز زانو هستند. از عمده دلایل اینکه زنان بیشتر به آرتروز مبتلا می شوند عامل مهم یائسگی است. یائسگی منجر به تسریع در تخریب غضروف‌های بدن به خصوص زانوها می‌شود.

به علاوه رژیم غذایی نادرست نیز منجر به وارد شدن آسیب های بیشتر به زانوها میشود. کم بودن ویتامین دی، استفاده کم از لبنیات و مصرف زیاد نوشابه های گازدار و به طور کلی تغذیه نامناسب، انجام ندادن ورزشهای سبک روزانه خطر ایجاد بیماری های مختلف و همچنین آرتروز و آسیب مفاصل را بالا می‌برد.

از دلایل دیگری که به طور مادرزادی وجود دارد و کاری برای پیشگیری از آن نمیشه کرد ژنتیک است. تحقیقات علمی نشان داده است که 50 درصد از مبتلا شدن به این بیماری تحت تاثیر ژنتیک است.

علائم آرتروز زانو در زنان

علائم آرتروز به غیر از درد و ناراحتی موارد بسیار دیگری نیز هست. از جمله علائمی که خانم ها را درگیر می کند می توان به :

• سفت شدن مفاصل
• ورم مفاصل
• گرفتگی و سایش تاندونهای مفاصل زانو
• احساس خستگی
• تب بالا
• بی اشتهایی
• پوسته پوسته شدن و قرمزی پوست

به همراه کاهش دامنه حرکتی مفصل زانو از جمله علائم شایع آرتروز در بانوان است.

نحوه تشخیص آرتروز زانو

اگر شما هم هر یک از علائم مذکور را به صورت خفیف یا شدیدی تجربه کردید می توانید به متخصصین حاضر در کلینیک درد مراجعه کنید تا با به کارگیری روش های نوین درمانی و با کمترین میزان تهاجم هر گونه آسیبی را از شما دور کنند.

در ادامه پزشک با بررسی و معاینات فیزیکی خود به علاوه معاینات بالینی می تواند بیماری آرتروز را تشخیص دهد.

معاینه فیزیکی

در طول معاینه فیزیکی، پزشک علائم مختلف این بیماری را بررسی خواهد کرد:

• وجود قرمزی یا تورم مفاصل
• حساسیت در هنگام لمس زانو
• تست محدوده حرکتی زانو
• بررسی ثبات مفاصل زانو
• احساس تق تق کردن زانو در هنگام حرکت
• احساس درد در هنگام حرکت دادن زانو یا تحمیل وزن بر روی زانو

آزمایشات

پس از معاینه فیزیکی توسط پزشک، برای اطمینان از وضعیت مفاصل و استخوان های زانو اقدام به عکس برداری های مختلفی می شود.

• آزمایش های پرتو ایکس که به مشاهده واضح تر آسیب های غضروفی، استخوان می پردازد.
• تصویربرداری ام آر آی، این نوع از تست های تشخیصی عمدتا زمانی تجویز می‌شود که آزمایش پرتو ایکس نتواند اطلاعاتی کافی در اختیار پزشک قرار دهد.
• آزمایش خون نیز یکی دیگر از تست هایی است که به تشخیص بهتر این بیماری کمک می‌کند و می‌توان به علت بروز آن نیز پی‌برد. چرا که بسیاری از این نوع بیماری‌ها از روماتیسم مفصلی که خود نوعی بیماری خود ایمنی است نشئت می گیرد و می تواند درد شدیدی را در مفاصل زانو ایجاد کند.

آیا شما نیاز به مشاوره دارید؟

روش های درمان آرتروز زانو بدون جراحی

کسانی که از عمل جراحی می ترسند، یا کسانی که به علت داشتن بیماری های زمینه ای و یا هر علت دیگری از جراحی گریزانند برای درمان ارتروز زانوی خود باید چه کنند؟

یکی از مهم ترین دغدغه افراد جراحی است. دوره نقاهت بعد از جراحی زانو، ترس از ناتوانی انجام کارهای روزمره، تحمل دردهای پس از جراحی و دلایلی از این قبیل منجر به این می شود که افراد درمان خود را به تعویق انداخته، به پزشک مراجعه نکنند. اینجاست که علم پزشکی به کمک افراد آمده تا بدون جراحی بتوانند اقدامات درمانی مهمی را انجام بدهند.

ورزش

شاید تعجب کنید که ممکن است ورزش باعث ایجاد بیماری شود. اما این اتفاق وجود دارد و مهم است. ورزش های سنگین که برخورد فیزیکی بالایی دارند مثل فوتبال و هاکی که سبب وارد شدن فشار زیاد به زانوها می شود می تواند آسیب های مفصلی را بالا ببرد.

بنابراین در انتخاب نوع ورزشی که انجام می‌دهید به علاوه نحوه انجام آن باید دقت بسیاری کنید. همانطور که تمرینات ورزشی مناسب، عامل مهمی در تقویت عضلات دو سر زانوها است مراقبتهای نادرست و انجام ورزش های ناشیانه و یا فوق حرفه ای نیز خطرناک خواهد بود.

از جمله ورزش هایی که برای کاهش درد زانو کمک کننده خواهد بود:

✅ پای خود را بالا بیاورید. در حالی که به دیوار تکیه کرده اید سعی کنید حرکات آرام چرخشی را انجام دهید.

✅ نشستن روی صندلی و ایستادن صاف، عقب و جلو کردن زانو و نزدیک کردن آن تا به باسن به منظور بهبود دامنه حرکتی و تقویت عضلات به شما کمک خواهد کرد. اگر ورزش حرفه ای انجام می‌دهید حتما تحت نظر یک متخصص این کار را انجام دهید تا از آسیب های مفصلی جلوگیری شود.

کاهش وزن

از عوامل مهمی که تاثیر مستقیمی بر آسیب مفاصل دارد، چاقی و اضافه وزن است. افرادی که دچار افزایش وزن می شوند، فشار مضاعفی را به زانوهای خود منتقل می کنند که می تواند به مرور زمان منجر به آرتروز شود. بنابراین توصیه می شود برای درمان وزن خود را تا جای ممکن کم کنند.

استفاده از دارو ها

استفاده از داروهای ضد درد و التهاب یکی از روش‌های اولیه در درمان آرتروز زانو است که تحت نظر پزشک تجویز می‌شود. این داروها می‌توانند به کاهش درد، التهاب و تورم مفصل زانو کمک کنند. برخی از داروهای رایج شامل:

• مسکن‌های غیراستروئیدی ضد التهابی (NSAIDs) مانند ایبوپروفن و ناپروکسن که به کاهش درد و التهاب کمک می‌کنند.

• استامینوفن برای تسکین دردهای خفیف و متوسط، اما بدون اثر ضد التهابی.

• داروهای ضد درد موضعی همچون کرم‌ها یا ژل‌های حاوی کاپسایسین یا سالیسیلات‌ها که به صورت موضعی بر روی زانو اعمال می‌شوند.

• داروهای ضد التهابی ویژه مثل داروهای آرتریت که به کنترل التهاب مفصل و کند کردن پیشرفت بیماری کمک می‌کنند.

تزریق کورتون به داخل زانو

تزریق کورتیکوستروئیدها به داخل زانو برای درمان آرتروز زانو از روش‌هایی است که برای کاهش درد و بهبود عملکرد مفصل مورد استفاده قرار می‌گیرد.

کورتون یک استروئید ضد التهابی قوی است که به صورت تزریقی به داخل زانو تزریق می‌شود. این دارو با کاهش التهاب و تورم در ناحیه زانو، درد را کاهش می‌دهد. همچنین، این روش فعالیت مفصل را بهبود بخشیده و معمولا برای کاهش درد و التهاب در موارد آرتروز شدید مورد استفاده قرار می‌گیرد.

تزریق اسید هیالورونیک

اسید هیالورونیک یک ماده طبیعی است که در مفصل زانو وجود دارد و وظیفه حفظ مفصل را دارد. در آرتروز زانو، سطح اسید هیالورونیک کاهش پیدا خواهد کرد و با تزریق آن به داخل زانو، مفصل تقویت شده و باعث کاهش درد، بهبود عملکرد مفصل و افزایش حرکت می‌شود. این روش برای آرتروز ملایم تا متوسط ​​زانو استفاده می‌شود.

هر دو روش تزریق کورتون و اسید هیالورونیک می‌توانند بهبودی موقتی را در درد و علائم آرتروز زانو ایجاد کنند. با این حال، تاثیرات آن‌ها برای هر فرد ممکن است متفاوت باشد و نتایج دائمی نداشته باشند. همچنین، تعداد تزریق‌ها و زمانی که اثر آن‌ها می‌تواند دوام بیاورد، بستگی به شرایط مربوطه و توصیه پزشک دارد.

استفاده از ابزارهای طبی

استفاده از ابزارهای طبی می‌تواند به کاهش درد زانوها کمک کند. در زیر به برخی از این ابزارها اشاره می‌کنم:

• استفاده از زانوبند به پشتیبانی و استحکام زانو کمک می‌کند. این ابزار با کاهش فشار بر زانو و محدود کردن حرکت‌های غیر طبیعی، درد و التهاب زانو را کاهش می‌دهد.

• استفاده از مهارها و محدودکننده‌ها، حرکت‌های زانو را محدود کرده و بهبودی در درد و التهاب زانو ایجاد می‌کند. این ابزارها توسط پزشکان یا فیزیوتراپیست‌ها تعیین و تنظیم می‌شوند.

• استفاده از کفش‌های مناسب و طبی فشار و استرس زانو را کاهش داده و درد را تسکین می‌بخشد.

مهم است که قبل از استفاده از هر نوع ابزار طبی، با پزشک خود مشورت کنید تا بتوانید ابزار مناسبی را برای وضعیت خاص خود انتخاب کنید. همچنین، پزشک ممکن است نکات و توصیه‌های دیگری را نیز برای کاهش درد زانوها به شما بدهد.

فیزیوتراپی

انجام فیزیوتراپی نیز یکی دیگر از روش های درمان آرتروز زانو است که باعث تقویت عضلات و ماهیچه های حرکتی می‌شود.

فیزیوتراپی به عنوان روش غیردارویی در درمان آرتروز زانو موثر است. شامل تمرینات تقویتی، انعطاف‌پذیری، تمرینات آبی و مداخلات دستی است. هدف آن تقویت عضلات، افزایش محدوده حرکت و کاهش درد و التهاب زانو است. با مشورت پزشک، برنامه فیزیوتراپی مناسب برای شما تعیین می‌شود.

استفاده از اشعه آر اف

تحت هدایت اشعه x-rey و با استفاده از دستگاه سوزن آر اف در داخل مفصل قرار گرفته و عصب کشی داخل مفصل زانو انجام می گیرد. با این کار بیمار تا مدت زمان طولانی از دردهای ناشی از آرتروز زانو رهایی می یابد. برای مشاهده نحوه کار این دستگاه و درمان بدون جراحی تماشایی فیلم زیر را به شما توصیه می کنیم.

ارتوکین تراپی

از دیگر روش های درمان غیر جراحی آرتروز مفاصل همچون مفصل زانو استفاده از ارتوکین تراپی است. ارتوکین از پلاسمای خون خود بیمار گرفته می شود. از جمله فرآورده هایی است که 7 الی 8 سال است وارد ایران شده است. برای بدست آوردن این ماده هنگامی که از بیمار خون گرفته می شود تمام سلول های فرآورده های خونی مثل پلاکت، گلبول سفید یا گلبول قرمز جدا شده و محلولی جدا می شود که در لوله های آزمایش مخصوص ارتوکین قرار داده می شود.

این ماده در یک بازه زمانی مشخصی و بعد از سانتریفیوژ کردن، ارتوکین بدست می آید. این روش مزایای بسیار زیادی دارد از جمله اینکه جلوی تخریب مفاصل گرفته می شود. و به بازسازی مفاصل کمک می کند. همچنین به فرآیند ترمیم تاندون ها کمک می کند. بدین ترتیب جلوی بسیاری از دردهای مفاصل گرفته می شود. توضیحات دقیقتر را در ویدئو زیر از زبان آقای دکتر محمدرضا آریانی فوق تخصص درمان انواع درد ببینید و بشنوید.

درمان آرتروز زانو با جراحی

روش های جراحی شامل عمل آرتروز و آرتروپلاستی است که در ادامه بیشتر توضیح خواهیم داد.

عمل آرتروز

این جراحی در موارد شدید آرتروز زانو انجام می‌شود. در این عمل، بافت‌های تخریب شده زانو برداشته شده و مفاصل زانو با پروتز جایگزین می‌شوند. هدف از انجام این جراحی اصلاح تخریب مفصل زانو، کاهش درد و بهبود عملکرد زانو است. پس از جراحی، نیاز به بازیابی فیزیکی است که شامل جلسات فیزیوتراپی و تمرینات تقویتی می‌شود. در نهایت، این عمل بهبود قابل توجهی در کیفیت زندگی افراد مبتلا به ارتروز زانو ایجاد می‌کند.

آرتروپلاستی

به عنوان روش نهایی در صورتی که تمامی موارد مذکور تاثیر مثبتی بر روی درمان بیماری نداشته باشند از این نوع روش به عنوان گزینه مناسب درمانی، کمک می گیرند. عمل جراحی به اشکال مختلف امکان پذیر است.

آرتروپلاستی که همان عمل جراحی تعویض مفصل زانو است، روش دیگری تحت عنوان استئوتومی است که با هدف تغییر شکل استخوان ها موجب بهبودی این عارضه می شود. آرتروسکوپی نیز یکی دیگر از این گزینه‌های جراحی است که با کمک ابزاری مخصوص به نام آرتروسکوپ اقدام به شکاف‌های کوچکی در ناحیه مفاصل زانو می‌کند و به عنوان روش خوبی برای مشاهده داخل مفصل زانو برگزیده شده است.

بیشتر بخوانید: درمان آرتروز مفاصل محیطی

عوارض عدم درمان آرتروز زانو

عوارضی که در صورت عدم درمان آرتروز زانو ایجاد می شود عبارت اند از:

• ملتهب شدن لایه ‌ی سینوویال و در نتیجه تجمع مایع در مفصل زانو و در نتیجه آب آوردن زانو
• درد شدید در زانوها
• مختل شدن فعالیتهای عادی روزمره
• ورم و التهاب مزمن که با استراحت کردن هم این ورم نمی‌خوابد.
• تغییر شکل زانو و خم شدن آن به داخل یا خارج پا
• کم شدن محدوده حرکتی زانو و سفت شدن زانوها

آرتروز زانو علاوه بر شدت درد و ناراحتی که برای بیماران ایجاد می کند می تواند موجب بروز اختلالات روانی نیز شود.

اختلال خواب و افسردگی از جمله مهم ترین آسیب های روانی است که با شدت درد و ناتوانی در افراد بروز پیدا می کنند و در نهایت با روحیه ای ضعیف باید به مقابله به این بیماری پرداخت.

بیشتر بخوانید: آنچه از آرتروز مچ دست نمی دانید!

راه‌های انتخاب بهترین مرکز درمان آرتروز زانو

درمان آرتروز از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است. اینکه شما زمان را غنیمت بدانید و در اسرع وقت با مشاهده علائم آرتروز به متخصص مراجعه کنید، بسیار حائز اهمیت است. برای درمان انواع درد و بیماری ها زمان مراجعه و آغاز مراحل درمانی بسیار مهم است و به درمان سریع تر و جلوگیری از پیشرفت بیماری کمک می کند. اما متاسفانه دیده می شود که افراد برای درمان خود به پزشکان مختلفی با تخصص های گوناگون مراجعه می کنند و اصطلاحا از این پزشک به آن پزشک رفته و مراحل درمانی آنها کند می‌شود.

اولین نکته در مراحل درمانی این است که در ابتدا سعی کنید به افراد متخصص تا عمومی مراجعه کنید. برای درمان دردهای استخوانی در نواحی مختلف بدن می توانید به متخصصین درد در مراکز درمانی مراجعه کنید. معمولا پزشکان زمان مناسبی را برای تشخیص درمان شما صرف می کنند. مطمئن شدن از اینکه شما دقیقا چه مشکلی دارید و کدام راه درمانی برایتان مناسب است از هرچیزی مهم است.

برای آنکه بتوانید جلوی پیشرفت آرتروز زانو را بگیرید، از راه های زیر برای یافتن بهترین کلینیک درد استفاده کنید:

• با افرادی که به آنها نزدیک بوده و صمیمی هستید اعتماد کنید و تجربیات آنها استفاده کنید.
• در دنیای وب و در گوگل به دنبال بهترین کلینیک درد بگردید و از سایتهای معتبر دیدن کنید.
• از صفحات اجتماعی غافل نشوید.
• از برنامه محبوب اینستاگرام برای یافتن بهترین پیج های آموزشی بهره ببرید. در این صفحات معمولا پزشکان تجربیات سایر بیمارها و درمان‌هایی که دریافت کرده‌اند را به انتشار می‌گذارند.
• از کانال‌های اشتراک ویدئو استفاده کنید. سایت های محبوبی همچون آپارات، نماشا و یوتیوب هستند که مجموعه ای از اطلاعات تخصصی و ویدئوهای رضایتمندی پزشکان از درمان های آرتروز، دیسک کمر، دردهای پیشانی آرتروز مچ پا و غیره را به طور رایگان در اختیارتان می‌گذارند.

چگونه می‌توان از آرتروز زانو پیشگیری کرد؟

در این مبحث به برخی از راهکار های جهت جلوگیری از بروز این عارضه ناخوشایند موثر هستند اشاره خواهیم کرد:

1. کنترل وزن یکی از آن روش های است که نه تنها موجب پیشگیری از آرتروز زانو می شود بلکه می تواند از بسیاری از بیماری های جسمی و روحی شما مخاطبین عزیز نیز جلوگیری کند، پس با کمک متخصص مربوط به این حوزه می توانید تناسب اندامی ایده آل را رقم بزنید و نگران سلامتی‌تان نباشید.
2. تمرینات ورزشی یکی دیگر از عواملی است که از ضعف زانو جلوگیری می کند ورزش برای آرتروز زانو به مثابه یک اقدام مهم در محافظت از سلامتی تان و تقویت عضلات سر ران ها باشد.

سوالات متداول درمان آرتروز زانو

در این بخش به شایع ترین سوالات و نگرانی های افراد راجع به آرتروز به طور خلاصه و مفید پاسخ خواهیم داد.

در نهایت…

چنانچه دچار آسیب دیدگی در نواحی مفاصل زانو یا هر نقطه ای دیگری از بدنتان شدید حتما در اسرع وقت آن را درمان کنید تا از بروز چنین بیماری‌هایی جلوگیری کرده باشید. این گونه شانس ابتلا به آرتروز زانو در بزرگسالی تان به شکل چشم گیری کاهش می یابد.

به علاوه با پیشرفت‌هایی که در زمینه علم پزشکی ایجاد شده است راه های مختلفی وجود دارند تا از انجام جراحی های سخت جلوگیری شود. نقاهت دوره جراحی زانو از عوامل مهمی است که افراد را به عدم درمان سوق می‌دهد. استفاده از تکنیک های مختلف غیر جراحی پاسخ خوبی به درمان آرتروز زانو می‌دهند. بنابراین با اقدام زودهنگام می توانید از این روش ها بهره گیرید و بدون نیاز به جراحی به درمان آرتروز خود بپپردازید.