پارگی مینیسک زانو یکی از آسیب های شایع ورزشی و روزمره است که باعث درد شدید، تورم و محدودیت حرکت می‌شود و این آسیب اغلب در اثر پیچ خوردن ناگهانی زانو یا فشار زیاد ایجاد می‌شود و نقش مهمی در ثبات و عملکرد مفصل دارد، چگونه می‌توان پارگی مینیسک را تشخیص داد و بهترین روش های درمان و پیشگیری از بدتر شدن آن چیست؟ شناخت علائم و اقدام سریع از آسیب های جدی‌تر و کاهش کیفیت زندگی جلوگیری می‌کند.
علت پارگی مینیسک زانو چیست؟
شایع ترین علل پارگی مینیسک زانو عبارتند از:
فعالیت های ورزشی
پارگی مینیسک در حین ورزش هایی مثل فوتبال، بسکتبال و راگبی که در آن‌ها پا درگیر است و فشار زیادی به زانو وارد می‌شود، اتفاق افتاده و می‌توان گفت حتی گاهی بلند کردن وزنه نیز موجب پارگی مینیسک می‌شودُ این موارد نشان می‌دهد که ورزشکاران در بسیاری از رشته های ورزشی بیشتر از سایر افراد در معرض پارگی مینیسک هستند.
افزایش سن
با بالا رفتن سن مینیسک زانو سست و ضعیف شده و به همین دلیل پارگی مینیسک در افراد بالای ۳۰ سال بیشتر اتفاق می‌افتد، افرادی که به ضعف مینیسک زانوی دچارند، گاها به وسیله انجام حرکات ساده‌ای مانند چمباتمه زدن و یا پیاده روی عادی نیز مشکلاتی نظیر آسیب به منیسک را تجربه می‌کنند و همچنین افرادی که مبتلا به آرتروز هستند نیز بیشتر از افراد عادی در معرض پارگی مینیسک زانو هستند، آرتروز یک بیماری مربوط به مفصل است که عوارضی مثل درد و سفتی در مفاصل را در پی دارد.
برای دریافت نوبت از دکتر محمدرضا آریانی با شماره ۰۲۱۸۸۳۱۴۹۰۰ یا ۰۲۱۸۸۸۳۵۰۲۰ تماس بگیرید.
پارگی مینیسک زانو چه نشانه هایی دارد؟
اولین چیزی که فرد به هنگام پارگی مینیسک زانو ممکن است با آن مواجه شود، شنیدن صدای بیرون آمدن آن از مفصل زانو است و دیگر علائم پارگی مینیسک عبارتند از:
✅ احساس درد در زانو به خصوص نواحی آسیب دیده
✅ تورم زانو و التهاب آن
✅ محدودیت حرکت در زانو
✅ ناتوانی زانو برای تحمل وزن فرد
✅ گرفتگی زانو
تشخیص پارگی مینیسک زانو
پارگی مینیسک زانو با روش ها و معاینات مختلفی قابل تشخیص است و برخی از این روش ها عبارتند از:
معاینه فیزیکی
پس از این که فرد علائم و مشکلات خود را برای پزشک توضیح داد، پزشک اقدام به معاینه زانو و بررسی دامنه حرکت فرد خواهد کرد، اگر پزشک به پارگی مینیسک زانو شک داشته باشد، نقطه‌ای که در آن مینسک در امتداد مفصل قرار می‌گیرد را با دقت بیشتری بررسی خواهد کرد و حتی برای اطمینان از پارگی مینیسک یک کلینیک درد خوب در تهران اقدام به انجام آزمایش مک موری می‌نماید، در این آزمایش زانو از نظر خم کردن، صاف کردن و چرخش ارزیابی خواهد شد.
تصویر برداری از زانو
معمولا پزشک برای تایید پارگی مینیسک زانو، انجام آزمایشاتی از قبیل رادیولوژی و ام آر آی را تجویز می‌نماید.
آرتروسکوپی
اگر پزشک با انجام سایر روش های گفته شده موفق به تشخیص علت اصلی درد زانوی فرد نشود، انجام آرتروسکوپی را توصیه می‌نماید و آرتروسکوپ از ابزار فیبر نوری بوده که منعطف و کم قطر است، این وسیله مجهز به یک دوربین و منبع نور کوچک است که از طریق ایجاد شکاف به درون زانو وارد می‌شود.
بیشتر بخوانید: دررفتگی زانو چه درمانی دارد؟
روش های درمان پارگی مینیسک زانو
درمان این عارضه به مواردی مثل سایر مشکلات مربوط به زانو، سن فرد و میزان فعالیت فرد بستگی دارد، با این حال برخی از روش های درمانی رایج برای این بیماری عبارتند از:
دارو درمانی
در صورت صلاحدید پزشک جهت کنترل درد می‌توان از داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی استفاده نمود، البته باید گفت مصرف این دارو‌‌ها به علت عوارضی که ایجاد می‌کنند، در طولانی مدت پیشنهاد نمی‌گردد و همچنین گاها برای تقویت بافت های آسیب دیده در زانو، استفاده از مکمل هایی مثل گلوکزامین یا اسید هیالورونیک توصیه می‌شود، در نهایت با ادامه دار شدن درد پزشک داروهای کورتونی، استروئیدی و یا داروهای موضعی تجویز کرده که در کاهش ورم و التهاب نیز کمک کننده هستند.
فیزیوتراپی و حرکات اصلاحی
فیزیوتراپی به وسیله کنترل درد و التهاب، یک درمان موثر برای این عارضه به شمار می‌رود، فیزیوتراپ در طول دوره درمان تمرینات خاصی را برای حفظ قدرت زانو و بازیابی آن و در نهایت کمک به حرکت زانو طراحی خواهد کرد و تاکید می‌شود که فرد موظف است تا زمان بهبودی کامل خود در جلسات فیزیوتراپی به طور منظم شرکت کند.
بیشتر بخوانید: ورزش های مناسب برای زانو چه هستند؟
تزریق پی آر پی
در روش تزریق پی‌آرپی برای ترمیم مینیسک زانوی آسیب دیده، از پلاکت های خون خود فرد استفاده خواهد شد و تزریق پلاسمای غنی از پلاکت معمولا در کم تر از یک ساعت انجام می‌شود، در این روش ابتدا از فرد به مقدار لازم خون گرفته می‌شود و سپس این خون در دستگاه سانتریفوژ یه مدت ۱۵ الی ۲۰ دقیقه قرار داده می‌شود تا بدین وسیله پلاکت ها از پلاسمای خون جدا شوند، در نهایت این پلاکت به زانوی فرد طی یک روش های خاصی تزریق خواهد شد و باید گفت تزریق پلاکت در افرادی که آسیب دیدگی زانوی آن‌ها شدید‌تر است، بیش از یک‌بار انجام می‌شود که تشخیص آن به عهده پزشک است.
اوزون تراپی
تزریق اوزون یا اوزون تراپی سبب بازیابی و بهبود سطح گردش خون خواهد شد و از این طریق شرایط مناسبی را برای بهبود مینیسک آسیب دیده فراهم خواهد کرد، در این روش گاز‌های مخصوص به وسیله تجهیزات خاصی به نواحی آسیب دیده در زانو وارد خواهد شد و باید گفت اوزون تراپی علاوه بر این که به ترمیم بافت های آسیب دیده زانو کمک می‌کند در کاهش درد ناشی از این عارضه نیز موثر است.ی
درمان های خانگی
گاها درمان های خانگی نیز به بهبود درد ناشی از پارگی از مینیسک کمک می‌کند و برخی از روش های خانگی موثر جهت درمان و کاهش درد مینیسک آسیب دیده، عبارتند از:
- قرار دادن کمپرس یخ هر سه ساعت روی زانو جهت کاهش تورم و درد
- فشرده کردن زانو به وسیله یک بانداژ الاستیک برای کاهش التهاب
- قرار دادن زانو بالاتر از سطح بدن جهت کاهش تورم
عدم درمان پارگی مینیسک زانو چه خطراتی را برای فرد به همراه دارد؟
عدم درمان پارگی مینیسک عوارضی را در پی دارد که عبارتند از:
⚠️ احساس درد مداوم در زانو
⚠️ احساس درد شدید حتی با لمس آهسته
⚠️ تورم زانو و ناتوانی در راه رفتن
⚠️ عدم صاف شدن زانو
⚠️ شنیدن صدای تق تق در زانو به صورت مداوم
پیشگیری از پارگی مینیسک و تقویت زانو
پیشگیری از پارگی مینیسک زانو و تقویت آن نقش مهمی در حفظ سلامت مفصل و کاهش خطر آسیب دارد و مهم ترین اقدامات شامل:
- تقویت چهارسر ران و همسترینگ، ثبات زانو را افزایش می‌دهد و فشار روی مینیسک کاهش می‌یابد.
- حرکات کششی و تمرینات تعادلی مانند ایستادن روی یک پا، به کنترل حرکات ناگهانی و کاهش ریسک پیچ خوردگی کمک می‌کند.
- کفش های ورزشی استاندارد با کفی مناسب از فشار اضافی روی زانو جلوگیری می‌کنند.
- گرم کردن عضلات قبل از فعالیت ورزشی و سرد کردن بعد از آن باعث کاهش خطر آسیب می‌شود.
- اجتناب از حرکات ناگهانی یا پیچش شدید زانو به ویژه در ورزش های پرتحرک مانند فوتبال و بسکتبال، کنترل حرکات و تکنیک صحیح اهمیت دارد.
- حفظ وزن مناسب بدن: وزن متعادل فشار روی مفاصل زانو را کاهش داده و از آسیب مینیسک جلوگیری می‌کند.
سوالات متداول پارگی مینیسک زانو
پاسخ به این سوال بسته به شرایط متفاوت است و به طور کلی در صورتی که پارگی و آسیب به منیسک علائمی مثل خالی کردن زانو و تورم را در پی داشته باشد، فشار زیاد به زانو ممکن است باعث افزایش شدت آسیب شود.
بله. اگر پارگی مینیسک در حد خفیف یا متوسط باشد، ترمیم خواهد شد.
در برخی موارد بله، اگر درمان پارگی مینیسک جدی گرفته نشود در طولانی مدت ناتوانی دائمی رخ می‌دهد.
در نهایت…
پارگی مینیسک زانو در اثر مواردی مثل انجام فعالیت های ورزشی یا افزایش سن اتفاق می‌افتد، این بیماری روش های درمانی متفاوتی دارد که درمان نهایی آن باید به وسیله پزشک توصیه شود و عدم درمان پارگی مینیسک در طولانی مدت عوارض بسیاری مثل درد شدید، تورم و در نهایت ناتوانی کامل را در پی خواهد داشت و به همین دلیل لازم است فرد در صورت داشتن علائم مربوط به آسیب دیدگی مینیسک در کوتاه ترین زمان ممکن به پزشک مراجعه کند.