از شناخت تا درمان درد پهلو

درد پهلو یکی از مشکلات شایعی است که به‌ صورت ناگهانی یا تدریجی بروز می‌کند و دلایل متعددی از جمله مشکلات کلیوی، عضلانی، گوارشی یا حتی اسکلتی دارد، این درد خفیف یا شدید بوده و گاهی با علائمی مانند تهوع، تب یا تغییر در ادرار همراه می‌شود، اما چگونه می‌توان علت اصلی درد را تشخیص داد و بهترین روش درمان درد پهلو را انتخاب کرد؟ آیا هر دردی در این ناحیه نیاز به مراجعه فوری به پزشک دارد؟

درد پهلو به چه صورت است؟

درد پهلو به‌ صورت تیرکشنده، مبهم، ضربانی یا فشاری ظاهر می‌شود و از شدت کم تا بسیار شدید متغیر است، این درد ناگهانی یا تدریجی شروع شده و گاهی به کمر، شکم یا کشاله ران سرایت می‌کند و معمولا در مشکلات کلیوی مانند سنگ یا عفونت کلیه، عفونت‌ های مجاری ادراری یا کشیدگی عضلات رخ می‌دهد.

اگر درد پهلو با علائمی مانند تب، تهوع، سوزش ادرار یا تغییر رنگ ادرار همراه باشد، احتمالا نشانه‌ای از یک مشکل جدی باشد و در چنین مواردی، مراجعه سریع به پزشک ضروری است.

پهلو درد چقدر شایع است؟

درد پهلو بسیار شایع است و تقریبا همه در یک دوره دچار درد پهلو می شوند، سنگ کلیه یکی از دلایل عمده درد پهلو است و هر ساله در ایالات متحده بیش از نیم میلیون نفر تحت درمان سنگ کلیه قرار می گیرند، از هر 10 نفر یک نفر در طول زندگی خود دچار سنگ کلیه می شود.

چه عواملی باعث درد پهلو می شود؟

درد در پهلوها می تواند در اثر چندین آسیب، شرایط و بیماری ایجاد شود و شایع ترین دلایل درد پهلو شامل موارد زیر است:

مشکلات دستگاه ادراری

درد شدید کلیه در نتیجه انواع مختلفی از عفونت های ادراری از جمله عفونت کلیه و عفونت مثانه رخ می‌دهد، عفونت ها و انسداد حالب مانند سنگ کلیه معمولا باعث درد و سایر علائم مانند تب، لرز، نفخ، استفراغ و خون در ادرار می شود، کمبود آب بدن منجر به مشکلات دستگاه ادراری شده که باعث درد پهلو می شود.

مشکلات کمر

آرتروز، شکستگی و مشکلات ساختاری در ستون فقرات باعث کمر درد می‌شود، فتق دیسک کمر، عصب ناخوشایند و بیماری دیسک تحلیل برنده باعث گسترش درد به پهلوها می شود و فشارهای شدید منجر به اسپاسم عضلات در ناحیه پهلو یا کمر می‌شود.

بیماری

درد پهلو نشانه ای از چندین نوع بیماری است، از جمله بیماری کیسه صفرا، بیماری کبد، سرطان کلیه و برخی بیماری های دستگاه گوارش و بیماری شریان کلیوی، بیماری که مانع جریان خون در کلیه ها می شود، باعث درد پهلو شود.

زونا

عفونت ویروسی باعث زونا می شود و علائم زونا شامل بثورات دردناکی است که معمولا در یک طرف تنه قرار دارد.

آنوریسم آئورت شکمی

قسمت تحتانی آئورت (رگ خونی اصلی که خون را از قلب دور می کند) متورم می‌شود و اگر خیلی بزرگ شود پاره شده و آنوریسم آئورت شکمی باعث درد و حساسیت در ناحیه پهلو می شود.

مشکلات عضلانی

یکی از علت های بروز درد پهلو شامل مشکلات عضلانی است که در واقع این مشکلات شامل کشیدگی، پیچ خوردگی، وارد کردن فشار بیش از اندازه به عضلات و ماهیچه ها، بی تحرکی، در موقعیت استرس زای فیزیکی قرار گرفتن است.

بی تحرکی

در صورتی که افراد به دلیل بی تحرکی دچار درد پهلو شوند، به طور معمول هر دو طرف پهلو این درد را تجربه می کنند.

بیشتر بخوانید: درمان میگرن ، با جدیدترین راهکارها و با درصد موفقیت بسیار بالا در ایران

چگونه می توان درد پهلو را تشخیص داد؟

تشخیص درد پهلو بستگی به علت اصلی آن دارد و برای تشخیص درست، پزشک اغلب از روش‌ها و ابزارهای مختلف استفاده می‌کند، در ادامه چند روش تشخیصی معمول برای درد پهلو ذکر می‌شود:

بررسی سوابق بیمار

پزشک متخصص سوابق بیمار را برای به دست آوردن جزئیات درباره درد پهلو بررسی خواهد کرد و اطلاعاتی مانند شدت درد، زمان شروع، علائم همراه، عوامل تسریع یا تشدید درد و تأثیر در فعالیت‌ های روزانه شما مورد بررسی قرار می گیرد.

معاینه فیزیکی

یکی دیگر از روش های تشخیص درد پهلو، معاینه فیزیکی پهلو، استخوان‌ها، عضلات و مفاصل بوده و علائم و نشانه‌ های فیزیکی را نیز بررسی می‌کند و از این طریق هر گونه آسیب یا تغییر در ساختار بدن را متوجه خواهد شد.

آزمایش‌های تشخیصی

با برخی از آزمایشات مانند آزمایش‌ های خون و تصویربرداری مانند ایکس‌رای، MRI، توموگرافی کامپیوتری (CT scan) و سونوگرافی نیز می توان اطلاعات بیشتر درباره علت درد پهلو به دست آورد و همچنین پزشک ممکن است چندین آزمایش را برای یافتن علائم سنگ کلیه، عفونت، جراحات یا بیماری نیز تجویز کند.

مهمترین نکته این است که در صورت تجربه درد پهلو، بهتر است به پزشک خود مراجعه کنید تا تشخیص دقیق و درمان مناسب را برای شما تعیین کند.

این آزمایشات شامل موارد زیر است:

• پانل متابولیک اساسی (BMP) برای اطمینان از عملکرد طبیعی کلیه و عدم انسداد سنگ کلیه انجام می شود.

• آزمایش خون کامل (CBC) و آزمایش ادرار برای دیدن نحوه کار اعضای بدن، بررسی عفونت و تشخیص علائم سرطان و سایر بیماری ها تجویز می شود.

• سی تی اسکن یا سونوگرافی برای جستجوی سنگ کلیه و بررسی اندازه و شکل آن ها انجام می شود.

• سیستوسکوپی برای تشخیص مشکلات دستگاه ادراری تحتانی تجویز می شود.

• اشعه ایکس یا MRI ستون فقرات برای دیدن تصاویر دقیق از آسیب ها یا ناهنجاری های ستون فقرات انجام می شود.

درمان درد پهلو

مدیریت و درمان انواع درد بستگی به علت درد پهلو دارد و بسته به علت، پزشک معالج ممکن است موارد زیر را توصیه کند:

آنتی بیوتیک

پزشک متخصص داروهای آنتی بیوتیکی را برای درمان درد پهلو که ناشی از عفونت است تجویز می کند و بسیار مهم است که دستورالعمل های پزشک معالج تان را دنبال کنید و کل دوره آنتی بیوتیک را مصرف کنید تا عفونت دوباره بازگشت نکند.

تغییر سبک زندگی

اگر یک سنگ کلیه کوچک باعث درد شود، با نوشیدن آب زیاد می‌توانید آن را از بین ببرید، از پزشک خود بپرسید که چه مقدار باید بنوشید و برای از بین بردن سنگ های بزرگتر، شما به داروها یا یک روش کم تهاجمی مانند ureteroscopy یا لیتوتریپسی موج شوک نیاز دارید.

داروهای ضد درد

داروهای ضد التهاب غیراستروئیدی بدون نسخه درد را تسکین می دهد و به شما کمک می کند هنگام بهبودی احساس راحتی بیشتری کنید و اگر درد شدید است، ممکن است به داروهای تجویز شده نیاز داشته باشید، قبل از مصرف هرگونه دارو با درمانگر خود صحبت کنید.

استراحت

درد پهلو که ناشی از پیچ خوردگی یا کشیدگی کمر است، اغلب با استراحت بهبود می یابد، از درمانگر خود بپرسید که چه مدت باید استراحت کنید و چه زمانی می توانید دوباره روی پاهای خود بایستید، کشش، ورزش و یک برنامه درمانی فیزیکی (PT) عضلات ستون فقرات شما را تقویت کرده و به شما کمک می‌کند تا از آسیب دیگری جلوگیری کنید.

جراحی

برخی شرایط مانند سرطان ممکن است نیاز به جراحی یا سایر روش های درمانی دارد، با متخصص خود در مورد مناسب ترین برنامه درمانی برای خود صحبت کنید.

پیشگیری از بروز درد پهلو

شما همیشه نمی توانید از درد پهلو جلوگیری کنید، اما می توانید با حفظ سلامتی خطر ابتلا به مشکلات کلیوی، آسیب ها و بیماری ها را کاهش دهید.

پیروی از الگوی سالم زندگی

با نوشیدن آب فراوان، پرهیز از الکل و رژیم غذایی سالم، می توانید خطر ابتلا به سنگ کلیه را کاهش دهید، آب شما را هیدراته نگه می دارد و احتمال عفونت را کاهش می دهد و تشکیل سنگ را دشوار می کند، از پزشک خود در مورد یک رژیم غذایی کم سدیم و کلسیم که ممکن است از سنگ کلیه جلوگیری کند، سوال کنید.

حفظ وزن سالم

ورزش منظم داشته باشید و تحرک داشته باشید، افرادی که چاق هستند یا اضافه وزن دارند احتمال بیشتری برای ابتلا به سنگ کلیه دارند و همچنین وزن اضافی به ستون فقرات شما فشار وارد می کند و شما را در برابر آسیب هایی که باعث درد پهلو می شوند، آسیب پذیر می کند.

سوالات متداول درمان درد پهلو

در نهایت بدانید که…

در این مقاله به طور کامل در مورد علت درد پهلو و همینطور روش های درمان درد پهلو صحبت کردیم و به این نتیجه رسیدیم که با توجه به علت درد روش های درمانی متفاوت هستند و باید حتما برای تشخیص علت و درمان درد پهلو به بهترین مرکز درد در تهران مراجعه نمایید تا بهترین نتیجه را از درمان بگیرید.