درمان آرتروز زانو با سلول های بنیادی یکی از روشهای نوین است که التهاب مفصل زانو را کاهش داده و منجر به بهبود علائم بیماری میشود. سلول های بنیادی، سلول های غیرتخصصی در بدن هستند که تقریبا بدون هیچ گونه محدودیتی می توانند به عنوان جایگزینی در تقسیم سلول های دیگر به کار برده شوند.
در حالی که این روش هنوز در مراحل تحقیقاتی است، نتایج اولیه نشان دادهاند که میتواند به بهبود عملکرد زانو و کاهش نیاز به جراحی کمک کند. آیا میدانید که این درمان به چه صورت انجام میشود؟ چه مزایایی دارد؟
کاندید مناسب برای درمان آرتروز زانو با سلولهای بنیادی
بیشتر افرادی که درگیر بیماری آرتروز زانو میشوند افرادی هستند که بالای 55 سال سن دارند، این بیماری با افزایش سن، شدیدتر شده و تورم مفاصل زانو هرگونه حرکت و راه رفتن را به مرور سختتر مینماید.
این روش درمانی یک درمان نوین است اما بر اساس تحقیقاتی که تاکنون انجام شده است به نظر میرسد افرادی که دچار آسیبهای موضعی و خفیف در غضروف زانو هستند کاندید مناسبی برای استفاده از سلولهای بنیادی هستند.
بیماران پس از درمان باید در جلسات فیزیوتراپی به صورت منظم حضور داشته باشند تا بهترین نتیجه را از درمان کسب نمایند.
متاسفانه این روش درمان برای بیمارانی سودمند است که دچار آسیبهای جزئی در مفاصل زانو هستند و افرادی که دچار آرتروز پیشرفته هستند و بخش وسیعی از مفصل زانو به دلیل آرتروز آسیب دیده است نمیتوانند از این درمان بهره ببرند. بهترین روش درمان برای این گروه از بیماران، جراحی تعویض مفصل زانو است.
نحوه درمان آرتروز زانو با سلولهای بنیادی
سلول های بنیادی که در این روش به کار برده میشوند از بدن خود فرد تهیه میشوند. ابتدا در طی یک جراحی، سلولهای بنیادی از مغز استخوان بیمار جمع آوری شده و با استفاده از دستگاه سانتریفیوژ، این سلولها جدا میشوند. از مجموعهی سلولهای بنیادی که به این طریق به دست میآید میتوان هم سلولهای خون ساز و هم سلولهای مزانشیمی را جدا کرد. سلولهای مزانشیمی قابلیت تبدیل شدن به استخوان جدید، غضروف و سلولهای اندوتلیال را دارند.
در مرحلهی بعد، ترکیبی که از سلولهای بنیادی جدا شده است به ناحیهی زانو تزریق میشود. این سلولها در محل تزریق باعث رشد رگهای خونی جدید شده و به بازسازی استخوان و غضروف زانو کمک مینمایند.
درمان آرتروز زانو با سلول های بنیادی
در واقع سلولهای بنیادی میتوانند به رشد غضروف جدید در مفصل زانو کمک کنند و با تحریک بافت آسیب دیده منجر به ترمیم آن شوند. بر اساس نتایج تحقیقاتی که انجام شده است، استفاده از سلولهای بنیادی میزان تحلیل غضروف زانو را کاهش داده و با محافظت از میزان غضروفی که در زانو باقی مانده است نیاز به جراحی تعویض مفصل زانو را برای چندین سال به تعویق میاندازد.
میزان موفقیت درمان آرتروز زانو با سلولهای بنیادی
یکی از عوامل تاثیر گذار در موفقیت این روش درمانی این است که سلولهای بنیادی باید روی استخوان سالم قرار بگیرند تا بتوانند غضروف را ترمیم نمایند. در موارد شدید بیماری آرتروز، سلولهای بنیادی نمیتوانند در بستر مناسب قرار بگیرند و رشد کنند. در واقع موفقیت استفاده از روش سلولهای بنیادی زمانی است که بستر مناسب برای رشد غضروفها و سلولهای جدید فراهم باشد.
در حال حاضر هنوز این روش درمانی، مجوزهای لازم را به عنوان یک روش استاندارد در درمان آرتروز زانو دریافت نکرده است و باید تحقیقات بیشتری در این زمینه انجام شود اما به نظر میرسد با موفقیتهایی که تاکنون به دست آمده است چشم انداز روشنی برای استفاده از این روش درمانی در آیندهای نزدیک در پیش خواهد بود.
مزایای درمان آرتروز زانو با سلولهای بنیادی
مزیت های این روش عبارتند از:
✨ کاهش التهاب زانو
✨ کاهش میزان درد
✨ بهبود سریعتر
✨ کم تهاجمی بودن
✨ عوارض جانبی محدود
عوارض جانبی درمان آرتروز زانو با سلولهای بنیادی
این روش درمانی تقریبا هیچ عارضهی جانبی پرخطری به همراه ندارد اما برخی از بیماران ممکن است با عوارض جانبی اندکی روبرو شوند، به عنوان مثال:
❌ درد (برخی از بیماران درد خفیفی را در محل ایجاد برش گزارش میکنند).
❌ حساسیت پس از تزریق
درمان آرتروز زانو با سلول های بنیادی قطعی و دائمی است؟
با استفاده از داروهای ضد التهابی غیراستروئیدی و تزریق استروئید میتوان میزان درد و التهاب ناشی از آرتروز زانو را کاهش داد اما در حال حاضر هیچ گونه درمان قطعی برای آرتروز زانو وجود ندارد. استفاده از سلولهای بنیادی فقط در موارد آرتروز خفیف پیشنهاد میشود و هنوز به عنوان یک درمان استاندارد و قطعی برای آرتروز زانو مورد تائید قرار نگرفته است.
این روش نوین که در چند سال گذشته، استفاده از آن رو به گسترش است، با وجود مزایایی که نام بردیم میتواند در آینده به عنوان روش درمان اصلی برای آرتروز زانو به کار برده شود و یا اینکه به عنوان یک درمان جایگزین پیش از جراحی تعویض مفصل زانو انجام شود.
امروزه تعداد محدودی از پزشکان از روش سلول های بنیادی برای درمان آرتروز استفاده می کنند که نتیجه ای فوق العاده را در برداشته است. کلینیک درد دکتر آریانی نیز از این روش برای کاهش و از بین بردن درد زانو استفاده می کند.
سوالات متداول
معمولاً از سلولهای بنیادی مشتق از بافتهای خود بیمار مانند چربی یا مغز استخوان استفاده میشود. این سلولها به ترمیم بافت غضروف و کاهش التهاب کمک میکنند.
بهبود علائم معمولاً چند هفته تا چند ماه پس از درمان شروع میشود. برخی بیماران ممکن است بعد از چند جلسه درمانی احساس بهبود کنند، اما نتایج نهایی به تدریج آشکار میشود.
باید بدانید که…
درمان آرتروز زانو با سلولهای بنیادی یک رویکرد نوین در درمان است که در حال حاضر، مطالعات کمی در این زمینه صورت گرفته است و نتایج اولیه نشان میدهد که استفاده از سلولهای بنیادی می تواند به بهبود وضعیت بیماران آرتروز زانو کمک کند.
در گذشته برای درمان آرتروز زانو از روشهای سنتی مانند فیزیوتراپی، داروها، کاشت مفصل و جراحی صورت استفاده می شد، البته هنوز هم بسیاری از پزشکان از این روش ها به منظور درمان استفاده می کنند که میتوانند بهبودی موقت یا حتی دائمی را برای افراد به ارمغان آورند.