آرتروز مچ دست، یک بیماری مزمن التهابی است که با تخریب پیوندها و بافت های مچ دست همراه است. این بیماری میتواند منجر به درد، سفتی و محدودیت حرکت در مچ دست شود. عواملی مانند سن، وارد شدن آسیب، ژنتیک و عوامل محیطی میتوانند بر شدت آرتروز مچ دست تأثیر بگذارند. درمان آرتروز مچ دست شامل تغییرات در سبک زندگی، فیزیوتراپی، داروها و در موارد شدیدتر، جراحی میشود. مدیریت مناسب و درمان به موقع میتواند به کاهش علائم و بهبود کیفیت زندگی افراد مبتلا کمک کند.
در ادامه در مورد یکی از شایع ترین انواع آرتروز که متعلق به آرتروز مچ دست است اطلاعاتی جامع در اختیارتان قرار می دهیم تا با مطالعه مطالب مذکور شناختی بهتر از علائم و روند تشخیص و درمان آن پیدا کنید.
علائم آرتروز مچ دست چیست؟
علائم آرتروز مچ دست می تواند در افراد مختلف و در طول زمان متفاوت باشد. برخی از افراد گمان می کنند که شدت درد به میزان کار آن ها بستگی دارد، اما در واقع امکان دارد هیچ دلیل واضحی وجود نداشته باشد.
در صورتی که مفاصل ملتهب شده اند، احتمالاً متورم و قرمز به نظر می رسند و در هنگام لمس احساس گرما و حساسیت خواهید کرد. و همچنین به احتمال زیاد درد خواهید داشت، به خصوص هنگام استفاده از دستان خود اما گاهی حتی در هنگام استراحت نیز احساس درد خواهید کرد، تورم همچنین می تواند باعث کشش بافت های نرم اطراف یک مفصل شود که باعث می شود دستان شما ضعیف یا ناپایدار شوند.
از آن جایی که ما در زندگی روزمره از دست های خود بسیار استفاده می کنیم، درد، سفتی یا قدرت ضعیف گرفتن می تواند با انواع مختلفی از کارها و فعالیت ها مشکلاتی را ایجاد کند، این موارد شامل باز کردن قوطی، نگه داشتن قلم یا کارد و چنگال، باز و بسته کردن دکمه ها یا مسواک زدن یا خشک کردن خود بعد از حمام می شود.
باید به این موضوع اشاره کرد که آرتروز مچ دست اغلب پس از مدتی احساس سوزش را برای فرد ایجاد می کند. امکان دارد این عارضه بعد از چند سال بهبود پیدا کند به خصوص اگر فقط مفاصل انگشتان کوچک آسیب دیده باشند، ولی هر گونه تورم سفت و محکم یا گره هایی که ایجاد شده اند همچنان باقی خواهند ماند. و دامنه حرکت در مفاصل حتی در صورت بهبود درد محدود خواهند بود.
افرادی که در مفاصل انگشتان دچار تورم یا گره می شوند، بیشتر در معرض ابتلا به آرتروز زانو نیز هستند. با این حال، بسیاری از افراد مبتلا به آرتروز مچ دست هرگز آن را در مفاصل دیگر تجربه نخواهند کرد.
شرایطی به نام سندرم تونل کارپال گاهی اوقات در نتیجه آرتروز مچ دست ایجاد می شود. در واقع این عارضه به دلیل فشرده شدن عصب دست با تورم در مفصل مچ دست یا در تاندون های کنار عصب ایجاد می شود که می تواند باعث ضعف، بی حسی یا سوزن سوزن شدن در دست شود. همچنین می تواند باعث درد به ویژه در شب شود. اگر این علائم را به طور مرتب دارید، باید به بهترین کلینیک درد در تهران مراجعه کنید.
در مورد درد های مچ دست بیشتر بدانید
علت بروز آرتروز مچ دست
علت دقیق بروز آرتروز مچ دست هنوز به طور کامل مشخص نشده است. با این حال، تحقیقات نشان میدهند که برخی عوامل میتوانند در ایجاد و تسریع فرایند آرتروز مچ دست نقش داشته باشند. در ادامه، برخی از این عوامل را ذکر میکنیم:
پیری و افزایش سن
با افزایش سن، بافتهای مفصلی تحت تأثیر تغییرات طبیعی قرار میگیرند، که میتواند منجر به آسیب و تخریب آنها شود.
آسیبهای تکراری
استفاده مکرر از مچ دست در فعالیتهایی مانند ورزش، کارهای دستی یا حرکات تکراری میتواند به آسیب و سایر عواملی که منجر به آرتروز میشوند، مرتبط باشد.
ژنتیک
وجود تاریخچه خانوادگی آرتروز میتواند یک عامل مهم در افزایش خطر ابتلا به آرتروز مچ دست باشد.
عوامل محیطی
عواملی مانند آسیب مستقیم به مچ دست، عفونتها، عوامل التهابی و عوامل مرتبط با سبک زندگی میتوانند در بروز آرتروز مچ دست نقش داشته باشند.
مهم است بدانید که این عوامل فقط عوامل محتمل بروز آرتروز هستند و هر فرد ممکن است به دلایل متفاوتی مبتلا شود. برای تشخیص دقیق و درمان مناسب، مشاوره با پزشک متخصص مفید خواهد بود.
عوامل موثر در بروز آرتروز مچ دست:
✅ زن بودن
✅ ژن هایی که به ارث می برید.
✅ آسیب های قبلی
✅ انجام کارهای تکراری در مدت زمان طولانی
کدام مفاصل دست در آرتروز مچ دست آسیب می بینند؟
انگشتان اشاره و وسط و شست قسمت هایی از دست هستند که بیشتر تحت تاثیر قرار می گیرند. بسیاری از مردم نیز احساس می کنند دستی که بیشتر از آن استفاده می کنند بیشتر از دست دیگر آسیب دیده است.
وقتی انگشتان آسیب می بینند، ممکن است در مفاصل نزدیک به ناخن یا در وسط انگشتان باشد، کمتر در افراد مبتلا به آرتروز در مفاصل بزرگ مچ پا، جایی که انگشتان دست با یکدیگر برخورد می کنند، رایج است. مفصل پایه شست نیز می تواند تحت تأثیر آرتروز قرار گیرد و گاهی اوقات ممکن است مفصل مچ دست آسیب ببیند.
آرتروز مچ دست چگونه تشخیص داده می شود؟
اغلب برای پزشک ممکن است آرتروز دست را از طریق علائم و معاینه ساده بدون نیاز به آزمایش تشخیص دهد. اگرچه اشعه ایکس تغییراتی در شکل یا ساختار مفصل نشان می دهد، اما اغلب برای تأیید تشخیص لازم نیست. اگر در مورد آرتروز یا نوع دیگری از آرتروز که باعث علائم شما می شود تردید وجود دارد آزمایش خون گاهی مفید است.
گاهی نقرس می تواند دست ها را تحت تاثیر قرار دهد و این می تواند بسیار شبیه آرتروز باشد. اگر پزشک شما فکر می کند که ممکن است نقرس باشد، باید از طریق آزمایش خون سطح اورات شما را بررسی کند. اورات یک ماده زائد است که معمولاً از طریق کلیه ها از بدن خارج می شود. اما در صورت تجمع می تواند کریستال در مفاصل ایجاد کرده و منجر به درد شدید و تورم شود.
کمتر اتفاق می افتد که مفاصل محل برخورد انگشتان دست با دست تحت تأثیر آرتروز قرار بگیرند، بنابراین اگر درد و تورم در این مفاصل دارید پزشک ممکن است آزمایش خون برای بررسی آرتریت روماتوئید را درخواست کند.
آرتریت پسوریاتیک نیز می تواند دست ها را تحت تأثیر قرار دهد و ممکن است شبیه آرتروز باشد. هیچ آزمایش خون و آرتریت پسوریاتیک وجود ندارد، اما این نوع آرتریت با بیماری پوستی پسوریازیس ارتباط دارد. بنابراین ممکن است پزشک شما بپرسد که آیا شما یا هر کسی در خانواده شما سابقه مشکلات پوستی دارید؟
درمان آرتروز دست و مچ دست
آرتروز هیچ درمانی ندارد، اما روش ها و کارهایی وجود دارد که می توانید خودتان انجام دهید که برای بهبود علائم شما اثر بخش است و در نحوه تأثیر این بیماری بر روی شما تأثیرگذار خواهد بود.
ورزش برای درمان آرتروز دست
برای حفظ سلامت مفاصل باید مرتباً ورزش کرد. ورزش می تواند به کاهش سفتی و بهبود قدرت گرفتن کمک کند، اگرچه کمتر مشخص است که چقدر درد با ورزش کاهش می یابد.
احتمالاً بهتر است از فعالیت هایی که فشار زیادی به مفاصل دست شما وارد می کند اجتناب شود به عنوان مثال، بلند کردن یا حمل وزنه های سنگین، یا حرکات یوگا یا پیلاتس که در آن مقدار زیادی از وزن بدن شما توسط دستان شما پشتیبانی می شود.
شما باید سعی کنید تا جایی که ممکن است مفاصل دست خود را به طور عادی حرکت دهید و برخی تمرینات خاص دست را انجام دهید.
یک فیزیوتراپ ، کاردرمانگر یا دست درمانگر می تواند تمریناتی را برای شما پیشنهاد دهد، اما ما چند پیشنهاد را در انتهای این صفحه قرار داده ایم. اینها باید به حفظ دامنه حرکتی و قدرتی و به سهولت کارهای روزمره کمک کند.
برخی از افراد متوجه می شوند که یک “توپ استرس” نرم و فشرده به تسکین ناراحتی در دست ها کمک می کند. یا ممکن است دوست داشته باشید برخی از این تمرینات ساده را برای انگشتان دست و مچ دست امتحان کنید.
کنترل وزن و رژیم غذایی
اگرچه ارتباط بین وزن و استئوآرتریت دست ها نسبت به مفاصل تحمل کننده وزن مانند زانو کمتر روشن است، برخی تحقیقات نشان می دهد که اضافه وزن باعث افزایش التهاب و در نتیجه درد می شود. بنابراین، اگر مبتلا به آرتروز دست یا مچ دست هستید، تلاش برای حفظ یا دستیابی به وزن سالم منطقی است.
کاهش فشار روی دست و مچ دست
ما در زندگی روزمره از دست خود بسیار استفاده می کنیم. اگر آرتروز دست یا مچ دست دارید، کمی وقت بگذارید تا در مورد نحوه استفاده از آن ها فکر کنید که چگونه می توانید فشار بر آن ها را کاهش دهید که این امر می تواند مزایای زیادی به همراه داشته باشد. این بدان معنا نیست که نباید از دستان خود استفاده کنید، بلکه باید به روش های متفاوت استفاده از آن ها فکر کنید.
ممکن است مراجعه به کاردرمانگر یا دست درمانگر مفید باشد، که بتواند توصیه های مفید زیادی در این زمینه ارائه دهد. اما بسیاری از مردم روش های مختلفی را برای انجام کارهایی که به کاهش فشار مفاصل کمک می کند کشف می کنند.
این موارد شامل استفاده از ابزارهایی مانند بازکن های قلع برقی یا ابزارهایی با دسته های نرم تر و ضخیم تر که نیازی به گرفتن محکم ندارند برای جلوگیری از حمل کیف های سنگین در دستان خود، استفاده از کوله پشتی یا کالسکه خرید، استراحت مکرر از کارهایی که فشار بیشتری به مفاصل شما وارد می کند یا بین مشاغل سخت تر و آسان تر جابجا می شوید، استفاده از هر دو دست برای برخی از کارهایی که معمولاً با یک دست انجام می دهید، تعویض شیرآلات یا دستگیره درها برای مواردی که استفاده از آن ها راحت تر است، استفاده از بست های راحت هنگام انتخاب لباس یا کفش می شود.
مسکن درد
چندین مورد می تواند به تسکین علائم درد و التهاب در دست کمک کند:
آتل و پشتیبانی
چندین نوع آتل در دسترس است. بهتر است دائماً از آتل استفاده نکنید، زیرا این می تواند دستان شما را ضعیف کند. هنگام برداشتن آتل نیز باید برخی از تمرینات ملایم دست را انجام دهید.
انواع اصلی آتل های موجود عبارتند از:
آتل های استراحتی که مچ و دست شما را در حالت استراحت در حالت استراحت نگه می دارد.
آتل های کار که عمدتا برای حمایت از مچ دست هنگام استفاده از دست استفاده می شود. انواع مختلفی وجود دارد که یا پشتیبانی سبک برای کارهای روزمره و یا پشتیبانی قوی تر از فعالیت های شدیدتر را ارائه می دهد. همچنین آتل های کاری برای حمایت از مفصل در قسمت پایین انگشت شست وجود دارد. اگر در مفاصل پایین انگشت شست خود دچار آرتروز هستید، آتل می تواند مفید باشد. اگرچه ممکن است فوراً متوجه مزایای آن نشوید، اما تحقیقات نشان می دهد که آتل انگشت شست ممکن است در طولانی مدت به بهبود درد و عملکرد کمک کند.
می توانید آتل ها و ساپورت ها را در داروخانه ها ، مغازه های ورزشی یا از تامین کنندگان تجهیزات تحرک خریداری کنید. اگر مطمئن نیستید که چه نوع آتل برای شما مناسب تر است، یک کاردرمانگر یا دست درمانگر می تواند مشاوره ارائه دهد یا حتی ممکن است آتل متناسب با نیازهای خاص شما تهیه کند.
درمان های دارویی
می توان از داروها برای تسکین درد و سفتی ناشی از آرتروز استفاده کرد، اما موجب جلوگیری یا درمان این بیماری جلوگیری نمی شود. اگر از داروها برای حفظ فعالیت خود استفاده کنید و همچنین نکات فوق را رعایت کنید تا فشار بر دستان شما کاهش یابد، بهترین نتایج را خواهید داشت.
برخی از داروها و درمان هایی که می توانید امتحان کنید عبارتند از:
کرم ها و ژل های NSAID
داروهای ضدالتهابی غیر استروئیدی (NSAIDs) به صورت ژل یا کرم و به صورت قرص یا کپسول در دسترس هستند. ژل ها و کرم های NSAID ، که مستقیماً روی دست ها اعمال می شوند ، می توانند بسیار مفید باشند و معمولاً توصیه می شود ابتدا این ها را امتحان کنید. ژل های حاوی ایبوپروفن یا دیکلوفناک به طور گسترده در داروخانه ها و سوپر مارکت ها موجود است ، اما ژل های دیگر مانند کتوپروفن با نسخه پزشک در دسترس هستند.
کرم کپسایسین
این اغلب زمانی مفید است که سایر کرم ها یا ژل های مسکن استفاده نکرده باشند.
قرص ها و کپسول های NSAID
دوره کوتاهی از NSAID ها، مانند ایبوپروفن، می تواند به کاهش هرگونه درد، التهاب و تورم کمک کند. ایبوپروفن به طور گسترده در داروخانه ها موجود است. سایر داروهای NSAID و دوزهای بالاتر ایبوپروفن با نسخه در دسترس هستند.
مسکن ها
مسکن های ساده بدون نسخه مانند پاراستامول ممکن است کمک کند. در صورت نیاز و در صورت مناسب بودن برای شما، ممکن است پزشک شما مسکن های قوی تری نیز تجویز کند، اما معمولاً فقط برای استفاده کوتاه مدت تجویز می شود.
تزریق استروئید
اگر شما دچار آرتروز شست یا مفاصل وسط انگشتان دست هستید، تزریق استروئید می تواند مفید باشد به ویژه اگر التهاب زیادی وجود داشته باشد و سایر موارد تسکین درد کمکی نکرده باشد. در صورت لزوم، تزریق استروئید ممکن است چند بار تکرار شود و بین چند ماه فاصله داشته باشد. اگر از داروهای بدون نسخه استفاده می کنید، مطمئن شوید که آن ها را با خیال راحت و طبق دستور پزشک یا بروشور اطلاعات بیمار همراه دارو مصرف می کنید. اطمینان حاصل کنید که هر کسی که شما را درمان می کند از تمام داروهایی که مصرف می کنید مطلع است.
عمل جراحی
اگر آرتروز دست و مچ دست دارید و درمان های بالا کمکی نمی کند، چندین نوع جراحی وجود دارد که ممکن است کمک کننده باشد. این شامل:
تراپزیکتومی
این شامل برداشتن یک تکه کوچک از استخوان در پایین انگشت شست است. این عمل معمولاً تسکین دهنده درد خوبی است و به شما کمک می کند تا چسبندگی خوبی را حفظ کنید.
فیوژن مفصل
مفاصل انگشتان یا شست بسیار دردناک را می توان به طور دائمی در وضعیت کمی خم کرد. این کار بیشتر برای کوچکترین مفاصل نزدیک نوک انگشتان یا برای انگشت اشاره انجام می شود، بنابراین نباید بر توانایی شما در گرفتن چیزها تأثیر بگذارد.
در این قسمت مخاط ملتهب کپسول مفصلی که سینوویوم نامیده می شود برداشته می شود.
تعویض مفصل
این عمل را می توان برای مفاصل میانی و بزرگتر دست انجام داد. تعویض مفصل مچ هنوز رایج نیست می تواند به بهبود حرکت در مچ دست کمک کند، اما ممکن است حرکت به خوبی قبل از شروع آرتریت شما نباشد.
بازسازی رباط های انگشت شست
این می تواند به بهبود قدرت و چسبندگی کمک کند.
رهاسازی تونل مچ دست
این کار گاهی اوقات برای کاهش فشار بر عصب مورد نیاز است.
در نهایت باید بدانید که…
با توجه به تعدد و تنوع مواردی که در جهت درمان این عارضه به کار می رود می توانید از بهترین روش های درمان های غیر جراحی یا همان غیر تهاجمی در کلینیک های درد معتبر در شهر محل سکونت تان بهره مند شوید تا کمترین میزان آسیب با عوارضی در کمین تان نباشد.