ضعف عضلانی به عارضهای گفته میشود که طی آن توانایی عضلات و قدرت آنها برای تولید نیرو در بدن کاهش مییابد. این مشکل به دلایل مختلفی مانند به هم ریختگی هورمونها و عدم تعادل آنها، نداشتن تحرک جسمانی، افزایش سن یا عارضههای عصبی اتفاق میافتد. افرادی که به این عارضه مبتلا میشوند با علائمی مانند گرفتگی عضلانی، خستگی، احساس ضعف در عضلات و… دست و پنجه نرم میکنند.
اما خوشبختانه روشهای درمانی مختلفی از جمله ورزش کردن، فیزیوتراپی و سایر درمانهای پزشکی برای برطرف کردن آن وجود دارد. در صورتی که ضعف عضلانی را به موقع تشخیص دهید و از روشهای درمانی مناسب جهت رفع آنها استفاده کنید خیلی زود میتوانید به روند عادی و طبیعی زندگی خود برگردید.
ضعف عضلانی چیست؟
ضعف عضلانی حالتی است که طی آن افراد برای حرکت دادن عضلات و انقباض آنها به مشکل برمیخورند و نمیتوانند به طور طبیعی عضلات را حرکت دهند. این مشکل در بازههای زمانی مختلف برای هر فردی به وجود میآید و دلایل متعددی دارد. این عارضه ممکن است به صورت موقتی و کوتاه مدت یا به شکل بلند مدت ایجاد شود. به طور مثال انجام تمرینات سخت باعث خستگی عضلات و ضعف آنها میشود که این عارضه پس از مدت کوتاهی استراحت کردن بهبود پیدا میکند. اما در صورتی که ضعف به صورت یکباره و بدون دلیل خاصی اتفاق بیفتد ممکن است نشان از بیماریهای زمینهای باشد که در این صورت تا مدت طولانی با فرد همراه خواهد بود.
علت ضعف عضلانی
ضعف عضلانی به دلایل مختلفی اتفاق میافتد. برخی از شایعترین دلایل ایجاد این عارضه به شرح زیر است.
کوفتگی و فرسودگی
در این نوع عارضه با اینکه عضلات ضعیف نیستند اما فرد هنگام استفاده از عضلات احساس خستگی یا فرسودگی دارد. این مشکل به دلیل سندروم خستگی مزمن، افسردگی، ابتلا به بیماریهای کلیوی، ریوی و… اتفاق میافتد.
افزایش سن
زمانی که فرد پا به سن میگذارد، مقداری از تودههای عضلانی او از دست میرود و با ضعف در عضلات مواجه میشود.
عدمتعادل هورمونها
عدم تعادل میان هورمونها در عملکرد طبیعی غدد درون ریز اختلال ایجاد میکند و سبب ضعف در عضلات میشود. مشکلاتی مانند کم کاری تیروئید یا پرکاری تیروئید، بارداری یا حتی نارسایی غدد فوق کلیوی از جمله دلایل ایجاد مشکلات هورمونی هستند که میتوانند ضعف عضلات را در فرد ایجاد کنند.
مصرف دارو
استفاده از یک سری داروها عوارض جانبی در پی دارد و میتواند سبب بروز ضعف در عضلات شود. داروهایی مانند کورتیکو استروئید، استاتین و داروهای ضد تشنج از جمله داروهایی هستند که با عوارضی نظیر ضعف در عضلات همراه هستند.
بیماریهای مزمن
افرادی که به بیماریهای تنفسی، نارسایی قلبی و بیماریهای مزمن کلیه مبتلا هستند معمولاً ضعف در عضلات را تجربه میکنند.
اختلالهای عصبی
بیماریهایی که به سیستم عصبی بدن مربوط میشوند از جمله ام اس، بیماری پارکینسون، نوروپاتی محیطی، دیستروفی عضلانی و… میتوانند سبب ایجاد احساس ضعف عضلات در افراد مبتلا شوند.
عفونت
گاهی ضعف عضلهها به وجود یک سری ویروسها و باکتریها در بدن مربوط میشود. به طور مثال عفونتهای ویروسی مانند آنفولانزا و عفونتهای باکتریایی مانند بیماری لایم با ضعف در عضلات همراه هستند.
علائم ضعف عضلانی
ضعف عضلانی با علائم مختلفی بروز پیدا میکند که از شایعترین آنها میتوانیم به موارد زیر اشاره کنیم.
✅ ایجاد اختلال در راه رفتن و برقراری تعادل
✅ مشکل در انجام کارهای روزمره و شخصی
✅ مشکل در پوشیدن لباسها
✅ احساس خستگی و کوفتگی مداوم
✅ مشکل در برداشتن اجسام
✅ گرفتگی عضلات و اسپاسم عضلانی
روش های درمان ضعف عضلانی
ضعف عضلانی با روشهای مختلف قابل برطرف شدن و درمان است. در ادامه به برخی از روشهای درمان این عارضه میپردازیم.
فیزیوتراپی
فیزیوتراپی یکی از روشهای درمانی برای ضعف عضلات محسوب میشود که افراد مبتلا به MS و ASL میتوانند برای تقویت عضلات خود از آن استفاده کنند.
کاردرمانی
کار درمانی پروسهای است که طی آن افراد متخصص در حوزه کاردرمانی، به افرادی که مشکل ناتوانی جسمی و عملکردی دارند کمک میکنند. در پروسه کاردرمانی علاوه بر تقویت عضلات تلاش میکنند تا مهارتهای حرکتی افراد را تقویت کنند. همچنین با انجام تمرینهای ورزشی به بازیابی توان عضلانی و برطرف کردن ضعف عضلات کمک میکنند.
دارو
مصرف داروهایی مانند استامینوفن، ایبوپروفن و… برای کنترل دردها و برطرف کردن ضعف عضلات کمک کننده خواهد بود.
تغییر در رژیم غذایی
تغییر در رژیم غذایی میتواند در برطرف کردن ضعف عضلات موثر باشد. به طور مثال مصرف مکملهایی مانند منیزیم، کلسیم، پتاسیم و… در تقویت عضلات موثر است.
عدم درمان ضعف عضلانی برای افراد چه خطراتی را به همراه دارد؟
عدم درمان ضعف عضلانی عملکرد شما را با محدودیت مواجه میکند. با کاهش قابلیت حرکتی، مشکلاتی مانند پایین آمدن میزان استقلال، زمین خوردن حین حرکت کردن، ایجاد مشکلات جدی و سوانح جبران ناپذیر برای فرد اتفاق میافتد. این موضوع در نهایت سبب کاهش کیفیت زندگی افراد میشود.
سوالات متداول ضعف عضلانی
تشخیص این عارضه با بررسی جسمانی، تستهای عضلانی، تجزیه و تحلیل عملکرد حرکتی و آزمایشات تشخیصی صورت میگیرد.
انجام تمرینات سبک و ملایم و یوگا برای افزایش قدرت ماهیچهها و بهبود جریان خون در عضلات و در نتیجه بهبود ضعف بسیار موثر خواهد بود.
بله انجام ورزشهای مداوم، استفاده از رژیم غذایی مقوی، مصرف آب به مقدار کافی، حفظ وزن در حالت نرمال، استراحت کردن، کنترل استرس و… از جمله راهکارهای پیشگیری از ضعف عضلات محسوب میشوند.
نگاه کلی به دلایل ضعف عضلانی و تقویت آن
ضعف عضلانی به دلایل مختلفی اتفاق میافتد و عوامل متعددی میتوانند زمینه بروز آن را فراهم کنند. یکی از رایجترین دلایل ابتلا به این عارضه بی تحرکی و نداشتن رژیم غذایی سالم است. بنابراین سعی کنید همواره در طول روز حتی به مدت کوتاه ورزش کنید و از مواد غذایی سالم و مقوی که نیاز بدن شما را به ریز مغذیها فراهم میکنند استفاده کنید. انجام ورزشهایی مانند پیادهروی سبک و یوگا در تقویت عضلات بسیار موثر هستند. همچنین تمرینهای کششی، دوچرخه سواری و… برای افرادی که در کنار ضعف عضلات با لرزش عضلات همراه هستند بسیار موثر است.