دیسک گردن یکی از بخش های حساس و آسیب پذیر است که احتمال بروز انواع آسیبها و بیماریها در این ناحیه مثل ساییدگی مهره های گردن، کم شدن فاصله بین مهره های گردن، آرتروز گردن و دیسک گردن زیاد است.
این روزها با افزایش دانش پزشکی و ابزارآلات نوین پزشکی بسیاری از روشهای نوین درمانی مثل اوزون تراپی، لیزر درمانی و رادیوفرکوئنسی وارد عرصه پزشکی شده اند. در واقع این روشهای درمانی به عنوان روشهای درمانی غیر جراحی شناخته میشوند و اثرات درمانی قابل توجهی دارند.
در ادامه این مقاله برآنیم که به تعدادی از روش های درمانی غیر جراحی برای درمان دیسک گردن بپردازیم.
دیسک فتق گردنی می تواند انواع مختلفی از درد را ایجاد کند یا علائمی ندارد. این درد میتواند از دردی در گردن، بازو و یا دست گرفته تا دردی مانند این که الکتریکی باشد که به همان نواحی منتقل می شود. گاهی ممکن است بیحسی یا ضعف بازو یا دست نیز وجود داشته باشد. در حالی که دیسک فتق گردنی ممکن است از نوعی ضربه یا آسیب گردن نشات گرفته باشد، اما علائم معمولاً خود به خود شروع میشوند.
نقش دیسک ها در بدن
با توجه به تحقیقاتی که اخیرا انجام شده است محققین به این نتیجه رسیده اند که دیسک ها در هر نقطه ای از بدن نقش حیاتی را برای نگه داشتن مهره ها ایفا می کنند. بدین ترتیب این لایه های که از جنسی غضروفی ساخته شده اند و گاهی هم چون بالشتک های در بین استخوان ها مهره ها قرار دارند می توانند ستون فقرات شما را نگه دارند آن ها یک محتوای داخل دیسک ها مواد ژل مانند و بخش دیگر آن ژل ها هستند که توسط یک حلقه بیرونی فیبری مقاوم احاطه شده اند و در عین حال از مهره های تان در حالت های مختلف انسانی و حتی در ایستادن و نشستن نیز از نخاع بدن محافظت می کنند.
پس درست زمانی که اعصاب بدن هم چون شاخه های بدن از نخاع بیرون زده می شوند و همانطور که می دانید تمامی شریان های اعصاب بدن نیز بسیار مهم و حساس هستند. چنانچه پارگی یا فتقی در دیسک اتفاق بیوفتد این شریان ها تحت فشار قرار می گیرند و درد شدیدی را از خود ساطع می کنند و حتی در برخی از موارد مشاهده شده است که مواد داخل دیسک های پاره شده همچون یک ماده تحریک کننده شیمیایی نسبت به اعصاب بدن عمل می کنند و حتی در مواقع وخیم تری دیسک به نخاع فشار جدی وارد می کند و باعث ضعف شدید اعصاب و در نهایت نیاز به جراحی های اورژانسی می شود.
دیسک گردن چگونه است؟
دیسک گردن به وضعیتی گفته میشود که در آن انعطاف و ویژگیهای ضربهگیری و کشسانی دیسک مهرههای گردن از بین برود. در این شرایط لیگامنتهای موجود در بخش های جانبی دیسک گردن با کمترین تحریک دچار پارگی و شکستگی می شوند. از طرف دیگر در درون دیسکها مایعی ژله مانند وجود دارد که خشک می شود. به همین دلیل افراد دردهایی را در بخش های گردنی تجربه می کنند.
علائم و نشانههای دیسک گردن
از مهمترین علائم و نشانههای دیسک گردن میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- گردن درد
- شانه درد
- بیحس شدن و ایجاد سوزش همراه با تجربه درد در ناحیه شست دست که به بخشهای مختلف دست منتشر میشود.
- کاهش توانایی افراد در برداشتن و نگه داری اجسام با دست
- خواب رفتن دستها
- مورمور شدن و گزگز شدن دستها
- کاهش تعادل جسمانی و هماهنگی بین دستها و پاها
- احساس سوزش در بین دو کتف
- سردرد
- سرگیجه
- گرفتگی عضلات پا
علل بروز دیسک گردن
از جمله علل و عواملی که در بروز دیسک گردن نقش دارند موارد زیر هستند:
افزایش سن
افزایش سن و طی شدن روند تدریجی و طبیعی پیری مهره های ستون فقرات ضعیف میشوند و مشکلات خاصی از جمله دیسک گردن را تجربه خواهند کرد.
آسیب دیدگی ستون فقرات در اثر عوامل مختلف
در واقع ضربههایی شدید که به ناحیه ستون فقرات وارد میشود موجب فتق دیسک میگردد. مثل ضربههایی که در اثر تصادفات به فرد وارد میشود.
ژنتیک
ژنتیک و وراثت نیز در بروز این بیماری بی تاثیر نخواهد بود.
از دیگر علت های بروز دیسک گردن می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- قوزکردن به مدت طولانی
- شیوه ناصحیح خوابیدن
- پایین انداختن سر و گردن به مدت طولانی
- بلند کردن یا جابجا کردن اشیا و اجسام به طور نامناسب
عوامل خطر برای ابتلا به دیسک فتق گردن
خطر ابتلا به دیسک فتق با افزایش سن افزایش مییابد. برخی از آمارها حاکی از آن است که دیسک فتق گردنی به احتمال زیاد بین ۳۰ تا ۵۰ سالگی ایجاد میشود. بیشتر مطالعات نشان داده است که مردان در معرض خطر بیشتری برای دیسک فتق گردنی هستند. اما یک مطالعه اخیر نشان میدهد زنان در معرض خطر بیشتری هستند.
میزان دیسکهای فتق گردنی در جمعیت بزرگسالان بین ۰.۵ تا ۲ تخمین زده شده است. اگرچه، بسیاری از موارد دیسک فتق گردنی ممکن است تشخیص داده نشود و برآوردها بسته به جمعیت متفاوت باشد.
دیسک گردن چگونه تشخیص داده می شود؟
پس از یک معاینه دقیق و معاینه مغز و اعصاب، یک متخصص درد می تواند درد شما را در یک سطح خاص در ستون فقرات ردیابی کند. پزشک شما به دنبال ضعف، تغییر در رفلکس ها و از دست دادن احساس در پوست گردن، بازوها و انگشتان شما خواهد بود. از آزمونهای تصویربرداری نیز به منظور تشخیص دقیق تر استفاده می شود.
اشعه ایکس
این تصویربرداری اساسی برای ارزیابی مناطق استخوانی ستون فقرات انجام می شود.
تصویربرداری تشدید مغناطیسی (MRI)
MRI یا تصویربرداری با تشدید مغناطیسی، نوعی مطالعه پرتونگاری قدرتمند است که بدون استفاده از اشعه، تصویر تشخیصی واضحی را ارائه می دهد. تصویر MRI نماهای بهبود یافته ای از قسمت بدن مورد بحث را نشان می دهد. به عنوان مثال، اسکن ام.آر.آی ستون فقرات، نمای بهتری از دیسک های پشت و همچنین اعصاب و سایر بافت های نرم فراهم می کند.
پزشک می تواند فیلم های MRI را بررسی کند و تشخیص دهد که آیا عصب گیره شده، دیسک تخریب کننده، تومور یا در برخی موارد تنگی نخاع وجود دارد.
به طور کلی از یک میدان مغناطیسی قوی برای ایجاد یک تصویر دقیق از ستون فقرات شما شامل نخاع و ریشه های عصبی استفاده می کند.
توموگرافی کامپیوتری (CT) اشعه ایکس از زوایای مختلف تصاویر مقطعی (قطعه ای) از ستون فقرات شما ایجاد می کند.
CT Myelogram – یک آزمایش پیشرفته که در آن پزشک هنگام سی تی اسکن رنگی به مایع نخاع شما تزریق می کند. محل فشار بر نخاع یا اعصاب را نشان می دهد.
آزمایش های عصبی
الکترومیوگرام ها و مطالعات هدایت عصبی میزان حرکت سیگنال های الکتریکی در امتداد اعصاب را اندازه گیری می کنند تا آسیب را پیدا کنند.
روش های درمان سریع دیسک گردن
دیسک گردن مشکلی است که در آن یکی از دیسکهای قرار گرفته بین استخوانهای گردنی (مهرههای گردن) آسیب میبیند. این مشکل میتواند منجر به درد، تنگی عضلانی، اختلال در حرکت و علائم دیگری شود. درمان دیسک گردن میتواند شامل ترکیبی از روشهای غیرجراحی و جراحی باشد. در زیر به برخی از اصلیترین روشهای درمان دیسک گردن اشاره خواهم کرد:
استراحت و تغییر فعالیت
در برخی موارد، استراحت و اجتناب از فعالیتهایی که ممکن است علائم را شدت بدهند، میتواند بهبودی را برای فرد به همراه داشته باشد. همچنین، تغییر در شیوه حرکت و انجام تمرینات استحکام بندی عضلات گردن و پشت نیز ممکن است کمک کند.
دارو
داروهای ضد التهاب غیراستروئیدی (مانند ایبوپروفن) و آنالژزیکها (مانند آسپرین) میتوانند در کاهش التهاب و درد مرتبط با دیسک گردن موثر باشند. اما مصرف داروها را باید با پزشک مشورت کنید.
فیزیوتراپی
جلسات فیزیوتراپی شامل تمرینات استحکام بندی، کشش عضلانی، ماساژ و تکنیکهای دیگر میتوانند در کاهش درد و بهبود عملکرد گردن کمک کنند.
تزریقات موضعی
در برخی موارد، تزریقات موضعی مانند تزریق استروئیدها به منظور کاهش التهاب در ناحیه متأثر مورد استفاده قرار میگیرند.
جراحی
اگر علائم دیسک گردن شما شدید و مقاوم به درمان غیرجراحی باشند و یا اگر فشار دیسک بر روی اعصاب و نخاع آسیب جدی ایجاد کند، پزشک ممکن است جراحی را پیشنهاد دهد. در جراحی دیسک گردن، قسمت آسیب دیده دیسک برداشته و در برخی موارد، تخلیه فضا بین استخوانهای گردنی انجام میشود.
مهم است که در هر صورت، با پزشک خود مشورت کنید و توصیهها و راهنماییهای او را درباره روشهای درمان دیسک گردن دنبال کنید. همچنین، هرگونه تصمیم در مورد درمان دیسک گردن باید بر اساس تشخیص و توصیههای پزشک شما باشد.
خاتمه
در این نوشتار مهمترین هدفی که دنبال میکردیم این بود که بتوانیم به طور اجمالی در خصوص روش های درمانی دیسک گردن مباحثی را مطرح کنیم.
مهم ترین توصیه ما این است که در صورت بروز هر نوع درد در ناحیه گردن ابتدا به بهترین کلینیک درمان درد مراجعه کنید. این دسته از کلینیک ها می توانند با تکیه بر تخصص بالایی که پزشکان فعال در آن ها دارند بهترین روند درمان را برای افراد رقم بزنند.