درمان آرتروز زانو با سلول های بنیادی یکی از روشهای نوین است که میتواند التهاب مفصل زانو را کاهش داده و منجر به بهبود علائم بیماری شود. سلول های بنیادی، سلول های غیرتخصصی در بدن هستند که تقریبا بدون هیچ گونه محدودیتی می توانند به عنوان جایگزینی در تقسیم سلول های دیگر به کار برده شوند. به دلیل همین ویژگی منحصر به فرد سلول های بنیادی، این سلولها در انواع درمانهای پیچیده که احتیاج به بازسازی در سلولهای تخصصی است هر روز بیشتر به کار برده میشوند.
در ادامه توضیحاتی در مورد استفاده از سلولهای بنیادی جهت درمان آرتروز زانو خواهیم داشت.
مکانیسم درمان آرتروز زانو با سلولهای بنیادی
سلول های بنیادی که در این روش به کار برده میشوند از بدن خود فرد تهیه میشوند. ابتدا در طی یک جراحی، سلولهای بنیادی از مغز استخوان بیمار جمع آوری میشوند و با استفاده از دستگاه سانتریفیوژ، این سلولها جدا میشوند. از مجموعهی سلولهای بنیادی که به این طریق به دست میآید میتوان هم سلولهای خون ساز و هم سلولهای مزانشیمی را جدا کرد. سلولهای مزانشیمی قابلیت تبدیل شدن به استخوان جدید، غضروف و سلولهای اندوتلیال را دارند.
در مرحلهی بعد، ترکیبی که از سلولهای بنیادی جدا شده است به ناحیهی زانو تزریق میشود. این سلولها در محل تزریق باعث رشد رگهای خونی جدید شده و به بازسازی استخوان و غضروف زانو کمک مینمایند.
درمان آرتروز زانو با سلول های بنیادی
در واقع سلولهای بنیادی میتوانند به رشد غضروف جدید در مفصل زانو کمک کنند و با تحریک بافت آسیب دیده منجر به ترمیم آن شوند. بر اساس نتایج تحقیقاتی که انجام شده است استفاده از سلولهای بنیادی میتواند میزان تحلیل غضروف زانو را کاهش داده و با محافظت از میزان غضروفی که در زانو باقی مانده است نیاز به جراحی تعویض مفصل زانو را برای چندین سال به تعویق بیندازد.
کاندید مناسب برای درمان آرتروز زانو با استفاده از سلولهای بنیادی
بیشتر افرادی که درگیر بیماری آرتروز زانو میشوند افرادی هستند که بالای ۵۵ سال سن دارند، این بیماری با افزایش سن، شدیدتر میشود و تورم مفاصل زانو هرگونه حرکت و راه رفتن را به مرور سختتر مینماید.
این روش درمانی یک درمان نوین است اما بر اساس تحقیقاتی که تاکنون انجام شده است به نظر میرسد افرادی که دچار آسیبهای موضعی و خفیف در غضروف زانو هستند کاندید مناسبی برای استفاده از سلولهای بنیادی هستند.
بیماران پس از درمان باید در جلسات فیزیوتراپی به صورت منظم حضور داشته باشند تا بهترین نتیجه را از درمان کسب نمایند.
متاسفانه این روش درمان برای بیمارانی میتواند سودمند باشد که دچار آسیبهای جزئی در مفاصل زانو هستند و افرادی که دچار آرتروز پیشرفته هستند و بخش وسیعی از مفصل زانو به دلیل آرتروز آسیب دیده است نمیتوانند از این درمان بهره ببرند. بهترین روش درمان برای این گروه از بیماران، جراحی تعویض مفصل زانو است.
میزان موفقیت درمان آرتروز با استفاده از سلولهای بنیادی
یکی از عوامل تاثیر گذار در موفقیت این روش درمانی این است که سلولهای بنیادی باید روی استخوان سالم قرار بگیرند تا بتوانند غضروف را ترمیم نمایند. در موارد شدید بیماری آرتروز، سلولهای بنیادی نمیتوانند در بستر مناسب قرار بگیرند و رشد کنند. در واقع موفقیت استفاده از روش سلولهای بنیادی زمانی است که بستر مناسب برای رشد غضروفها و سلولهای جدید فراهم باشد.
در حال حاضر هنوز این روش درمانی، مجوزهای لازم را به عنوان یک روش استاندارد در درمان آرتروز زانو دریافت نکرده است و باید تحقیقات بیشتری در این زمینه انجام شود اما به نظر میرسد با موفقیتهایی که تاکنون به دست آمده است چشم انداز روشنی برای استفاده از این روش درمانی در آیندهای نزدیک در پیش خواهد بود.
مزایای درمان آرتروز با سلولهای بنیادی
مزیت های این روش عبارتند از:
✨ کاهش التهاب زانو
✨ کاهش میزان درد
✨ بهبود سریعتر
✨ کم تهاجمی بودن
✨ عوارض جانبی محدود
عوارض جانبی درمان آرتروز با سلولهای بنیادی
این روش درمانی تقریبا هیچ عارضهی جانبی پرخطری به همراه ندارد اما برخی از بیماران ممکن است با عوارض جانبی اندکی روبرو شوند، به عنوان مثال:
❌ درد (برخی از بیماران درد خفیفی را در محل ایجاد برش گزارش میکنند).
❌ حساسیت پس از تزریق
چشم انداز درمان آرتروز زانو با سلولهای بنیادی
با استفاده از داروهای ضد التهابی غیراستروئیدی و تزریق استروئید میتوان میزان درد و التهاب ناشی از آرتروز زانو را کاهش داد اما در حال حاضر هیچ گونه درمان قطعی برای آرتروز زانو وجود ندارد. استفاده از سلولهای بنیادی فقط در موارد آرتروز خفیف پیشنهاد میشود و هنوز به عنوان یک درمان استاندارد برای آرتروز زانو مورد تائید قرار نگرفته است.
درمان آرتروز با سلولهای بنیادی یک روش نوین است که در چند سال گذشته، استفاده از آن رو به گسترش است. این روش با وجود مزایایی که نام بردیم میتواند در آینده به عنوان روش درمان اصلی برای آرتروز زانو به کار برده شود و یا اینکه به عنوان یک درمان جایگزین پیش از جراحی تعویض مفصل زانو انجام شود.
باید بدانید که…
درمان آرتروز زانو با سلولهای بنیادی یک رویکرد نوین در درمان است که در حال حاضر، مطالعات کمی در این زمینه صورت گرفته است و نتایج اولیه نشان میدهد که استفاده از سلولهای بنیادی می تواند به بهبود وضعیت بیماران آرتروز زانو کمک کند.
در گذشته برای درمان آرتروز زانو از روشهای سنتی مانند فیزیوتراپی، داروها، کاشت مفصل و جراحی صورت استفاده می شد، البته هنوز هم بسیاری از پزشکان از این روش ها به منظور درمان استفاده می کنند که میتوانند بهبودی موقت یا حتی دائمی را برای افراد به ارمغان آورند.
ولی امروزه تعداد محدودی از پزشکان از روش سلول های بنیادی برای درمان آرتروز استفاده می کنند که نتیجه ای فوق العاده را در برداشته است. کلینیک درد دکتر آریانی نیز از این روش برای کاهش و از بین بردن درد زانو استفاده می کند.